Radyo yayınları, biz insanlar tarafından, zamanında, dünyanın birbirine uzak mesafelerden bağlanıp, iletişim kurmasını sağlayan mükemmel bir buluş olarak addedilirdi. Ancak, radyonun gelişiminden uzun yıllar sonra bile, bu kanalın bir ana akım haline gelmesi zaman almıştı. Fakat bugünün dünyasında, bu kanalı tecrübe etmeyen birini bulmak zordur. Sonrasındaysa radyonun tahtını hızla elinden alan televizyon çağı ve akabinde gelen internet çağı ile yaygınlaşan yeni dönemin getirilerini heyecanla takip etmeye başladık. Bilindiği gibi internetin inanılmaz bir hızla yayılması ile son zamanlarda kişilerin kendilerine özgü konseptlerle bir video kanalı açma ve milyonlarca insana hitap edebilme olanağı artık hayal bile değil. Öyle ki, yaygınlaşan bu video çağı sayesinde, birçok yeni meslek grubu oluşmuştur. İnsanlar daha profesyonel olmak için özel olarak çalışıp -belki bir ekip kurarak- yeni video içerikleri üretmek için elinden geleni yapmaktadırlar. Fakat dünyamız hızla değişmeye başlayan bu iletişim araçlarıyla farklı bir boyuta taşınmaya başlamışken, eski ama inatla yükselen bir trend dikkat çekiyor: “Podcast yayıncılığı”.
Peki Amerika’dan dünyaya yayılmaya başlayan ve ülkemizde de giderek ilgi gören, yeni nesil “internet radyo istasyonları” olarak da adlandırılan “Podcast” nasıl ortaya çıktı, nedir, nasıl yapılır / seslendirilir?
Podcast’in Ortaya Çıkışı :
Öncelikle Podcast’in adını nereden aldığına değinelim. iPhone’ un bugünkü popülaritesi kadar olmasa da 2000’lerde iPod, müzikseverler için dönemin en iyi walkman’ iydi. “Podcasting” kavramını ise 2004 yılında gazeteci Ben Hammersley, iPod’un “Pod” unu, bir yayıncılık terimi olan “broadcast” ile birleştirdi ve ses yayınlarının adı onun sayesinde “podcast” oldu.
Podcast Nedir? :
Bir podcast’in birincil işlevi, müzikten ziyade, insanların birbirinden farklı ilgi alanlarına yönelik yapılan konuşmalar, sohbetler yani “seslendirme”lerdir ve genellikle bölümler halinde hazırlanır. Bilgisayarınız veya telefonunuzdan çevrim içi/dışı dinleyebileceğiniz, modern radyo türü olarak da tanımlayabileceğimiz podcast, aslında bir radyodan daha fazlasıdır. Çünkü podcasting yalnızca sesle sınırlı değil, aynı zamanda video da olabilmektedir. Yine de dinlemek daha çok tercih edilmektedir çünkü yeni yaşam şartlarının getirileri sonucu insanlar artık birden fazla işi aynı anda yapma eğiliminde olduklarından, odaklanarak video izlemek yerine, hem asıl işlerini halledip hem de arka planda kalan bir konuşma ile, ilgi alanlarına yönelik bir konu hakkında bilgi sahibi olabilirler. Örneğin, araba yolculukları bunun için mükemmel zamanlardır. Bu zaman dilimi insanların dinlemesinin en yaygın yollarından biridir çünkü hiçbir şey yapmadan araba kullanmak boşa geçen bir zaman olarak görülür. Elbette orada video da izlenemeyeceğinden ses içeriği mükemmeldir. Aynı şekilde, podcast’ler, spor salonunda çalışırken, yürüyüş yaparken, çimleri biçerken veya işe gitme yolculuğunda da harika bir seçenektir. Kısacası harcanan zamanın boş görüldüğü herhangi bir an, bizi eğlendirecek, eğitecek sesler için kazanılan bir an olabilir!
Podcast Nasıl Yapılır / Seslendirilir? :
Bir “podcaster” yani podcast yayıncısı olmak istiyorsanız, konuşmanın -podcast seslendirmesi- konusunu belirledikten sonra, hemen akıllı telefonunuzun ses kaydedicisini kullanarak veya telefon ve bilgisayara kayıt için kullanabileceğiniz bir mikrofonla kayıt almaya başlayabilirsiniz. Ya da uygun bir stüdyo ortamı kiralayarak da kendi podcastınız için seslendirme yapabilirsiniz.
Kayıtları; Spotify, SoundCloud veya podcast’in doğduğu iTunes’a düzenli olarak yüklemek ve farklı kitlelere ulaşmak için biraz uğraşmanız gerekse de hepsine yönelik ücretli yada ücretsiz hizmetler bulunuyor.
Peki nasıl oluyor da bazılarımızın daha ne olduğunu bile kavrayamadığı podcast’ler, dinleyici sayısını her geçen gün biraz daha arttırıyor?
Podcast Neden Yükselişte? :
Podcast “Dinleniyor mu?” sorusunun cevabı için Edison Research’ ün, Amerika’da podcast dinleyicilerine dair yaptığı “The Podcast Consumer 2019” araştırmasının sonuçlarına bakabiliriz. 2014’ten beri tüm çevrim içi ve çevrim dışı dinleme biçimlerini izleyen Edison Research’ün “Kulak Payı” (Share of Ear) araştırmasına göre, podcast dinleyici kitlesi geçtiğimiz yıl önemli oranda arttı. Yine araştırmaya göre son beş yılda dinlenme oranları iki kat artan podcast yayınlarını, 12 yaşın üzerindeki Amerikalıların yüzde 51’i, 2018’de en az bir kez dinlemiş. Demografik verilerin tamamında artış olmakla birlikte, artışın büyük kısmı 12-24 yaş arası dinleyicilerden gelmiş. Nielsen ve Edison Research’ ün araştırmaları ışığında geçtiğimiz
yıla kadar, toplamda 18,5 milyon podcast bölümü yayındayken, bu yıl rakam 34 milyona çıkmış. TechCrunch a göre podcast gelirleri 2017’de 314 milyon dolar olarak gerçekleşirken 2020’de beklenti 659 milyon dolar seviyesinde.
Podcast’in yükselişte olmasının sebepleri arasında; şüphesiz ikinci bir iş olarak arka planda yapabilme kolaylığı ve her türlü konuda aranılan programın rahatlıkla bulunabilme imkanı sayesinde, bilgiye hızlı ulaşım kolaylığı sağlanabilmesi diyebiliriz. İnsanlar böylece sayfalarca okuma yaparak öğrenebileceği ve saatlerini harcaması gereken bir bilimsel araştırmayı sadece dinleyerek öğrenme imkanına sahip oluyorlar.
Fotoğraflar © Birol Berber - BiberSA Prodüksiyon