Kaynak: Pelinsan
Günümüzde hücresel ağların altyapısı belirli standartlar çerçevesinde şekillenmektedir. Günlük hayatta kullandığımız iletişim cihazları da, bu altyapıyla uyumlu olacak şekilde üretilmekte ve sürekli geliştirilmektedir. Teknolojinin gelişmesiyle birlikte hücresel ağlardaki gelişim ve değişim düşüncesi kaçınılmazdır. Bunun sonucu olarak da hücresel ağların daha verimli ve etkili hizmetler sunabilmesi için gereken altyapı kriterleri belirli zaman aralıklarıyla değişmektedir. 5G ise bu altyapı kodlarının ve malzemesinin beşinci kez değiştirilmiş halini ifade etmektedir. Bir diğer ifadeyle 5G; 1G, 2G, 3G ve 4G ağlarından sonra geliştirilerek ortaya çıkarılan 5. nesil kablosuz bir ağ altyapısıdır. Bu teknoloji bizlere; makineler, nesneler ve cihazlar dahil olmak üzere hemen hemen herkesi ve her şeyi birbirine bağlamak için tasarlanmış yeni bir ağ türü sağlamaktadır. 5G sahip olduğu kablosuz teknoloji sayesinde; daha yüksek veri hızları, ultra düşük gecikme süresi, daha fazla güvenirlilik ve devasa ağ kapasitesi gibi özellikleri, daha fazla kullanıcıya sunmayı amaçlamaktadır.
Dünyada ve Avrupa’da 5G Teknolojisi
5G dünyada ilk kez 2018’de, Amerika’da kullanılmaya başlanmıştır. Asya bölgesinde ise bu konuda batıdan daha hızlı bir ilerleme mevcuttur. Çin, Japonya ve Güney Kore şu anda bu konuda lider konumdadırlar. Devletin de desteği ile Çin 5G konusunda hem teknoloji üretimi hem de kurulumlar hususunda öncü bir pozisyonda bulunmaktadır ve ayrıca dünyadaki en büyük 5G şebekesine sahip ülke konumundadır. Dünyada 5G’yi ikinci olarak kuran ve kullanan ülke ise Güney Kore’dir. Avrupa’da ise 5G ticari hizmetleri 2020’nin Eylül ayının sonunda 18 ülkede kullanıma sunulmuştur. 5G’nin Avrupa’nın dijital geçişinin önemli bir stratejik bileşeni ve yeni endüstriyel inovasyonun itici gücü olduğunun anlaşılmıştır; bu sebeple 5G, dünyanın önde gelen iki mobil altyapı şirketine ev sahipliği yapmaktadır. 5G; vatandaşların daha hızlı bağlantıya erişimi, sanal ve artırılmış gerçeklik hizmetleri, yapay zeka, B2B veri paylaşımı, siber güvenlik ve nesnelerin interneti gibi alanlarda endüstriyel rekabet gücünü etkileyecektir.
5G Nedir?
Yeni nesil kablosuz ağ teknolojisi olan 5G, 4G’nin sağladığı standartların çok üzerinde bir performans vaat ediyor.
- 5G teknolojisi, yüksek upload ve download hızı sunuyor. 5G’nin sunduğu hız, bant genişliğine göre değişecek olsa da 4G’nin minimum 10, maksimum ise 100 katına kadar bir artış bekleniyor. Bu sayede geniş kapasiteli veriler daha hızlı bir şekilde aktarılabilecek.
- 5G, mevcut kapasitelerin artmasını da sağlıyor. Kapasite artışı sayesinde aynı anda birden fazla cihaz tek bir ağa bağlanabiliyor olacak.
- 5G’nin sağladığı olanaklar arasından, cihazların daha hızlı iletişim kuracak olması da öne çıkıyor. Sadece bir kaç ms. olması hedeflenen gecikme süresi ile bir çok deneyim eş zamanlı yaşanabilecek.
5G Kullanım Alanları
5G, teknoloji dünyası için oldukça önemli bir basamak. Çünkü 5G teknolojisi ile bir çok yeni teknoloji desteklenebiliyor. Son dönemde popüler hale gelen VR teknolojisinin, nesnelerin interneti teknolojisinin, otonom araçların ve Metaverse tecrübesinin 5G teknolojisi ile ivme kazanması bekleniyor. IoT teknolojisinin gelişmesi, akıllı ev eşyalarının daha çok tercih edilmesine imkan verecek. İnsansız arabalar ve hava araçları da 5G teknolojisinin sunduğu imkanlardan yararlanabiliyor. Yapay zeka destekli sesli asistanlar, 5G dünyasının önemli parçaları arasında sayılıyor. 5G teknolojisi ile uyumlu cihazlar üretiliyor ve giderek yaygınlaşıyor. Bununla beraber “Mobil” firmaları mevcut internet altyapısı ile 5G hız testi çalışmalarını hızla sürdürüyor. Hız testlerinin yanı sıra sürdürülen güvenlik ve altyapı çalışmaları neticesinde, 5G’nin yakın zamanda Türkiye’de yaygınlaşması bekleniyor. 4G ile çevrimiçi mobil hizmetlerde aksamalar yaşanırken, 5G ile gecikme sorunu ve aksaklıklar ortadan kalkıyor.
5G Teknolojisi 8 Spesifikasyon Gereksinimi ile Yönlendirilir:
- 10 Gbps’ye kadar veri hızı - 4G ve 4.5G ağlara göre > 10 ile 100 kat hız artışı
- 1 milisaniye gecikme
- Birim alan başına 1000x bant genişliği
- Birim alan başına 100 kata kadar bağlı cihaz sayısı (4G LTE ile karşılaştırıldığında)
- %99,999 kullanılabilirlik
- %100 kapsama
- Ağ enerji kullanımında %90 azalma
- Düşük güç tüketen IoT cihazı için 10 yıla kadar pil ömrü
5G Ne Kadar Hızlı?
5G hızı saniyede 10 gigabit (Gbps) ile zirveye çıkıyor. 5G, 4G ile elde edebi- leceğinizden 10 ile x100 daha hızlıdır.
5G’yi Daha Hızlı Yapan Nedir?
İletişim ilkelerine göre, frekans ne kadar kısa olursa bant genişliği o kadar büyük olur. Kullanımı daha kısa frekanslarda 5G daha hızlı olabilir. Bu yüksek bantlı 5G spektrumu, yalnızca hızda değil aynı zamanda kapasite, düşük gecikme süresi ve kalitede de beklenen artışı sağlar. Bu, 4G LTE’den 10 ile 50 kat daha fazla.
4G ve 5G Aralarındaki Fark Nedir?
IoT ve kritik iletişim kullanım durumlarının yeni bir gelişmiş performans düzeyi gerektireceğidir. Örneğin, düşük gecikme bulutu kullanan hizmetler için gerçek zamanlı etkileşim sağlar; örneğin sürücüsüz arabaların başarısının anahtarıdır. Ayrıca, düşük güç tüketimi, bağlı nesnelerin insan yardımına ihtiyaç duymadan aylarca veya yıllarca çalışmasına izin verecek olan şeydir.
Bir Bakışta 5G ve Önceki Mobil Nesiller
1G, ilk nesil telekom ağları (1979), birbirimizle konuşalım ve mobil olalım diye ortaya çıkmıştır. 2G dijital ağlar (1991) mesaj göndermemize ve seyahat etmemize izin verir (dolaşım hizmetleriyle). 3G (1998) daha iyi bir mobil internet deneyimi getirdi (sınırlı başarı ile). 3.5G, mobil uygulama ekosistemini açığa çıkaran gerçek bir mobil internet deneyimi getirdi. 4G (2008) ağları birleşik ağ mimarileri ve protokolleri ile hızlı bir geniş bant internet deneyimi olan tüm IP hizmetlerini (ses ve veri) getirdi. 4G LTE (uzun süreli gelişim için) 2009’dan itibaren veri hızlarını ikiye katladı.
5G, basit sanal ağ yapılandırmalarının ağ maliyetlerini uygulama ihtiyaçlarıyla daha uyumlu hale getirmesine izin verecek şekilde tasarlanmıştır.
5G’de Kullanılan Teknolojiler
- Milimeter Wave (mmWave); 5G ağları, 30 ile 300 GHz aralığında ki frekansları kullanır.
- Küçük Hücre Düğümleri (Small Cells); Milimetre dalga aktarımının bir dezavantajı, fiziksel nesnelerden geçerken Wi-Fi veya 4G sinyallerine göre parazite daha yatkın olmasıdır.
- Kitlesel Çoklu Anten Sistemleri (Massive MIMO); 5G antenleri çoklu giriş - çoklu çıkış (MIMO) sahiptir dolayısılıyla veri sinyali üzerinde aynı anda birden çok iyi yönlü konuşmayı idare edebilir.
- Beamforming Teknolojisi; 5G veri iletisini doğru ve düzgün bir şekilde doğru yerlere gidip gelmesi bir hayli zordur. Özellikle, milimetre dalgalarında parazit oluşunca daha da zorlaşır. Bu sorunun üstesinden gelmek için 5G baz istasyonları, “beamforming” teknolojisini kullanmaya başladı. Beamforming teknolojisinde, veri dağılımını değiştirirler. Bu sayede kapsama alanı, cihazlara göre hareket eder ve konumuna göre şekil değiştirir. Bu işlemler sonucunda, 5G daha güçlü ve kaliteli bir bağlantı sağlar.
5G Frekanslar
- Düşük Bant Frekansı
- Orta Bant Frekansı
- Yüksek Bant Frekansı
5G’nin Dezavantajları
- 5G’nin Kurulum Pahalılığı
- Kırsal Alanlarda Kullanım
- Cihazların Pil Sorunları
6G Neden Şimdiden Konuşulmaya Başlandı?
Bazı uzmanlar, 5G’nin hedeflediği gecikme, hız ve güvenlik hedeflerini karşılamayacağını söylüyorlar. Bu şüphelerinin üstesinden 6G’nin kolaylıkla gelebileceği söyleniyor. 6G bu sorunların üstesinden gelmesinin yanı sıra, binlerce eşzamanlı bağlantıyı etkinleştirmeye çalışır. Fakat 6G bu kadar iyi özellikleri bir arada sunmasına rağmen önemli problemlerinden biri güvenliktir. Yeni bir saldırı modeli olan tera-hertz tabanlı ortadaki adam saldırıları (MIMA), hackerların iki ağın arasına sızmasını sağlar. Böylelikle iki bağlantı arasına sızılarak çeşitli dinleme işlemleri yapılır ve istenilen verilerin ele geçirilme işlemi başlatılır. İyi haber şu ki, yetkililerin bu soruna çözüm üretmek için oldukça uzun zamanları var. 6G ağlarının 2030’a kadar kullanılıyor olması beklenmiyor.
İstanbul Havalimanı’nda Turkcell, Türk Telekom ve Vodafone Türkiye tarafından 5G teknolojisinin test uygulaması başlatıldı ve devam etmektedir.
5G ile Dijitalleşme
Iskratel ile 5G Dijitalleşme
Anahat Holding’in CEO’su Dr. Aziz Saka’nın öncülüğünde ANAHAT HOLDİNG BLUEPRINT İstanbul Zirvesi, bir başka olaya da tanıklık etti. PELİNSAN ELEKTRONİK, millileştirme politikalarına sıcak yaklaşımıyla bilinen ISKRATEL ile 5G teknolojisinin ülke geneline yayılmasına yönelik bir anlaşmaya imza attı.
Rasimpaşa Mh. Rıhtım Cd. Nemlizade Sk. Baysal Apt. No:2 D:3 K:3 PK 34716 Kadıköy / İstanbul
+90 216 414 1653
+90 532 315 3030
info@pelinsan.com
pelinsan.com.tr