Ankara Sinema Derneği’nin Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın katkılarıyla düzenlediği Gezici Festival, 1-14 Aralık 2017 tarihleri arasında 23’üncü kez sinemayı kent kent dolaştırıyor. Festivalin, bu yılki durakları Ankara, Sinop ve Kastamonu. Ankara’da 1-7 Aralık tarihleri arasında, Çankaya Belediyesi Çağdaş Sanatlar Merkezi ve Alman Kültür Merkezi’nde başkentli sinemaseverlerle buluşacak olan Gezici Festival, Sinop Belediyesi ve Telvin Sanat Akademi’nin katkılarıyla 8-11 Aralık tarihleri arasında Sinop’ta konaklayacak ve 12-14 Aralık tarihleri arasında Medya ve İletişim Topluluğu’nun ev sahipliği ile Kastamonu’da bu yılın yolculuğunu tamamlayacak.
Dünya Sineması
Gezici Festival’in Dünya Sineması bölümü, bu yıl da uluslararası festivallerde boy göstermiş, değişik coğrafyalardan farklı hikâyeleri bir araya getiren filmleri kapsıyor.
Amerikalı aktivist yönetmenler Catherine Gund ve Daresha Kyi’nin filmi Chavela, izleyiciyi 2012 yılında 93 yaşında ölen Meksikalı ikonik şarkıcı, “diva” Chavela Vargas’ın hayatıyla tanıştıracak. Filistinli yönetmen Annemarie Jacir’in bir baba-oğul arasındaki sevginin kırılgan yanlarını anlatan ve bu yıl Locarno’da dört ödül birden kazanan son filmi Düğün Davetiyesi (Wajib) ilk kez Gezici Festival’de izleyiciyle buluşacak. Karlovy Vary’de Jüri Özel Ödülü ve Europa Cinemas Ödülü ile Saraybosna’da İzleyici Ödülü’nü kazanan, Bosna Hersek’in Oscar adayı, Alen Drljevic imzalı Erkekler Ağlamaz (Men Don’t Cry), savaş bittikten yirmi yıl sonra bir grup tedavisine katılan eski askerlerin öyküsünü konu alıyor. Matthew Heineman’ın son filmi Hayaletler Kenti (City of Ghosts), hayatımızda uzun süredir acı ve ölümle eşleşen Irak ve Şam İslam Devleti (IŞİD) terörü ile ilgili bir hikâye anlatıyor. Çinli yönetmen Vivian Qu, Melekler Beyaz Giyer (Angels Wear White) ile, Güney Çin’de küçük bir kıyı kasabasında iki genç kızın başından geçenlerden yola çıkarak toplumu ve adalet kavramını sorguluyor. Usta yönetmen Michael Haneke’nin son filmi Mutlu Son da (Happy End) Gezici Festival’in yolculuğuna katılıyor. Venedik’te En İyi Yönetmen ve En İyi Erkek Oyuncu ödüllerini kazanan İranlı yönetmen Vahid Jalilvand’ın Tarihsiz, İmzasız (No Date, No Signature) adlı filmi seyirciyi vicdan üzerine düşünmeye çağırıyor. Kendine has bir sinefil kitlesine sahip yönetmen Agnès Varda ve Instagram’da milyonlarca takipçisi olan fotoğrafçı JR’ın, Fransa’nın kırsalında yaptıkları yolculuğu anlatan Mekânlar ve Yüzler (Faces Places) adlı film Cannes’da Altın Göz Belgesel ödülü ile Toronto’da İzleyici Ödülü’nü aldı.
Türkiye 2017
Gezici Festival’in yerli filmlerden oluşan Türkiye 2017 seçkisi, dört filmle perdeleri renklendirecek. Onur Saylak’ın yönettiği, Hakan Günday’ın aynı adlı romanından uyarlanan ve katıldığı festivallerden ödüllerle filmi Daha; Pelin Esmer’in, senaryosunu Barış Bıçakçı’yla beraber kaleme aldığı, İstanbul ve Adana Film Festivalleri”nden ödüllerle dönen filmi İşe Yarar Bir Şey, Emre Yeksan’ın ilk gösterimi Venedik Film Festivali’nde yapılan filmi Körfez ve Fikret Reyhan’ın İstanbul ve Moskova Film Festivallerinde ödüller alan filmi Sarı Sıcak bu bölümün filmleri.
Ercan Kesal: Sinema ve Adalet
Gezici Festival’in her yıl sinema dünyasından bir ismin seçtiği filmlerden oluşturduğu özel bölümün bu yılki konuğu oyuncu ve yazar Ercan Kesal. Kesal, festival takipçileri için, “varoluşumuzun temel sorunsalı olarak” gördüğü adalet ve vicdan meselesini, sinemanın olanakları içerisinde farklı biçimlerde izleyiciyle buluşturan üç film belirledi: Asghar Farhadi’den Satıcı (The Salesman, 2016), Krzysztof Kieslowski’den Öldürme Üzerine Kısa Bir Film (A Short Film About Killing, 1988) ve Sydney Lumet’den 12 Kızgın Adam (12 Angry Men, 1957).
‘Kaderini bilseydin yine de yapar mıydın?’: Denis Villeneuve Filmleri
En son Blade Runner 2049 filmiyle gündeme gelen Kanadalı yönetmen Denis Villeneuve, günümüz sinemasının en bilinen yönetmenlerinden. Gezici Festival, Kanadalı ustanın kendisine ‘auteur’ unvanını kazandıran iki filmini izleyiciyle buluşturuyor. 16 ödüllü Politeknik (Polytechnique, 2009), Kanada’da 1989 yılında, bir kadın düşmanının, mühendislik eğitimi alan kız öğrencileri katlettiği trajik bir olayı beyazperdeye taşıyor. Yönetmenin bu bölümde gösterilecek diğer filmi, 39 ödüllü İçimdeki Yangın (Incendies, 2010) ise, ikiz kardeşlerin annelerinin ölümünden sonra ailelerinin köklerini keşfetmek için Lübnan’a yaptıkları yolculuğun ustaca kurgulanmış hikâyesini anlatıyor.
İtalyan Usulü Komedi
Gezici Festival’in bu yılki özel bölümlerinden İtalyan Usulü Komedi, izleyicileri 60’lı yılların İtalyan sinemasıyla buluşmaya davet ediyor. Bu bölüm, İtalya’nın en önemli film arşivlerinden Bologna Sinemateki’nin her yıl düzenlediği Il Cinema Ritrovato Film Festivali’nin işbirliğiyle ve Guy Borlee’nin katılımıyla gerçekleşecek.
Çoğu zaman cinsellik, evlilik, hamilelik, boşanma gibi dönemin tartışmalı konularını ele alan İtalyan Usulü komediler: Pietro Germi’nin yönettiği Bayanlar ve Baylar (Signore & Signori, 1966); Antonio Pietrangeli imzalı Onu İyi Tanırdım (Io La Conoscevo Bene, 1965) ve döneminin en iyi örneklerinden kabul edilen, Dino Risi’nin yönettiği Sollama (Il Sorpasso, 1962).
Sessiz Divalar: Zamansız ve İsyankâr
Sinema tarihinin önemli sessiz filmleri, önceki yıllarda olduğu gibi bu yıl da Gezici Festival’in özel bölümlerinden birini oluşturuyor. Hollanda EYE Film Müzesi sessiz film küratörlerinden Elif Rongen-Kaynakçı’nın katkılarıyla hazırlanan bu özel bölüm iki filmden oluşuyor.
Baba Zula’nın canlı müziği eşliğinde seyirciyle buluşacak olan filmlerden, Amerikan yapımı İspanyol Dansçı (The Spanish Dancer, 1923), yoksul asilzade Don Ceaser de Bazan’a âşık olan Çingene dansçı Marita’nın maceralarını konu alıyor. Bu bölümde ayrıca 1915 yapımı, Mario Roncoroni’nin yönettiği İtalyan macera filmi Filibus: Göklerin Gizemli Korsanı (Filibus: Mysterious Pirate of the Skies) yer alıyor.
Sinema Pandomimle Canlanıyor: Hollymood
Sinema ve pandomim sanatının bu sihirli buluşması, alışageldiğimiz gösteri formlarının dışında benzersiz bir deneyim. Bir “canlı sinema” performansı olan Hollymood, Holly’nin beyazperdedeki maceralarını video ve canlı performans aracılığıyla aktarıyor. Sandra Latanauskaite’nin yönettiği gösteride başrolü pandomim sanatçısı Evelina Brėdikytė üstleniyor. Chaplin’in Modern Zamanlar’ından Hitchcock’un Arka Pencere’sine kadar birçok Amerikan sinema klasiğinden sahneler içeren gösteride, Brėdikytė’nin yaratıcı performansıyla perdedeki görüntüler gözlerimizin önünde canlanıyor.
Bilinmeyen Hikâyesiyle Yol
Yılmaz Güney’in unutulmaz filmi Yol, Cannes Film Festivali’ndeki ilk gösteriminden 35 yıl sonra beyazperdede tekrar seyirciyle buluşuyor. Bu kez, altıncı karakterin eklenmesiyle yeniden kurgulanmış ve dijitalize edilmiş haliyle izleyici karşısına çıkıyor. Türkiye’de ilk kez Gezici Festival kapsamında izlenebilecek Bilinmeyen Hikâyesiyle Yol, bu yıl Cannes Film Festivali Klasikler Bölümü’nde gösterilmişti.
Guy Ben Ner: Aile, Yalanlar ve Videoteyp
Gezici Festival, sinema ile videoyu buluşturan özel bölümünde bu kez İsrailli video sanatçısı Guy Ben Ner’in işlerine yer veriyor. Yapıtları dünyanın birçok ülkesinde sergilenen Ben Ner, videolarında güncel sorunlara mizahi bir dille yaklaşıyor.
Sergi: Guy Ben Ner
Guy Ben Ner’in edebiyat, sinema, politik ve ekonomik tesir gibi konulara sıklıkla değindiği eserleri Melis Golar küratörlüğünde kapsamlı bir sergiyle izleyiciyle buluşuyor. Sanatçı, rastgele bir nesnenin kullanım alanlarını dönüştürerek sanatsal prodüksiyon ve yaratıcılığı yalın ve direkt bir düzleme oturtuyor. Kimi zamansa insan algısı ve yetisinin ahlaki ve sosyal ortama adaptasyonunu ikilemli biçimde ifşa ediyor. Ner, videolarında ustaca işlediği mizahi ögeler ile izleyiciyi oyuncu bir atmosfere davet ederken gerçekle hayal ürünü birbirine geçiriyor.
Kısa Filmler
Gezici Festival’in meraklıları için hazırladığı kısa film bölümü bu yıl da bu türün en yeni örneklerini, geniş bir dünya coğrafyasından seçerek seyircisiyle buluşturuyor. 2017’nin öne çıkan filmlerinden oluşan seçki, bu yıl da Alman Kültür Merkezi’nde ücretsiz olarak izleyiciyle buluşacak.
Çocuk Filmleri ve Canlandırma Atölyesi
Gezici Festival’in bu yılki çocuk seçkisi Kanada’dan. Ücretsiz olarak küçük izleyicilerin beğenisine sunulacak filmlere büyükler de davetli. Çocuklara bir armağan da Avusturya Büyükelçiliği’nin katkılarıyla gerçekleştirilecek olan Canlandırma Atölyesi.
İlk yılından bu yana Gezici Festival’i yalnız bırakmayan ve her yıl festivale birbirinden özgün afişler sunan Behiç Ak, bu yıl da hazırladığı afişle Gezici Festival’e desteğini sürdürüyor.