Bu ay siz çok değerli Broadcasterinfo okurları karşısına benim de severek icra ettiğim seslendirme yönetmenliği hakkında hazırladığım ‘seslendirme yönetmeni 'nin önemini’ anlatan bir yazı ile çıkmak istedim. Zira seslendirme yönetmenleri ne iş yaparlar, gerçekten gerekli midir? Sorularıyla sık karşılaştığımızdan kaleme aldığımız bir yazı.
Seslendirme ve dublaj; ajans, yapım şirketi vb. medyada içerik üretimi yapan şirketlerin şüpheniz olmazsa olmaz ihtiyacı. Çünkü bir video içerik, ancak seslendirme ve müzik ile etkili hale getirilip vermek istediği mesajı güçlü bir şekilde verebilir. Bu konuda seslendirmen veya seslendirme sanatçısı seçimi çok önemli. Peki, her sesi güzel olan bu etkiyi yaratabilir mi? Bu konuda yeterli vurgu ve tonlama yeteneğine sahip mi? Yoksa freelancer bir seslendirmeden mi ses alındı? Gelin bu soruların cevabını vermeye çalışalım. Seslendirme yönetmeni neler yapar öncelikle bununla başlayalım.
Seslendirme yönetmeni neler yapar?
Seslendirilecek metin ya da içerikte kullanılacak dil, lehçe, şive, ağız, tavır, ses, duygu ve ifade biçimlerini belirleyen ihtiyaç halinde gerekli adaptasyonları yapan ve uygulatan kişidir. Gerektiğinde çevirmeni belirler, hangi rolü kimin konuşacağına veya seslendireceğine karar verir, ses castı oluşturur. Çoğunlukla seslendirme, sanatçıları ve teknik ekibi yöneten kişidir. Hatta bazen kimin ne kadar kaşe alacağına da seslendirme yönetmeni karar verir. Seslendirme yönetmeninin en belirgin özelliği ise çok üstün bir müzik kulağına sahip olmasıdır.
Ses tonu güzelliği mi? Vurgu ve tonlama mı?
Herkesin nevi şahsına münhasır ses tonu vardır ve her ses tonu güzeldir. Çirkin ses tonu yoktur, sesini kullanmasını bilmeyen sesler vardır. Reklamı etkili yapan sadece ses tonu güzel olan seslendirmen değil, aynı zamanda sesini iyi kullanan seslendirmenlerdir. Yani ses tekniği iyi olan sesler. Sesini iyi kullanmak yetenek işidir. Seslendirmen, seslendirme yönetmeninin verdiği tonlama ve vurgu komutları ile uyum içinde metnin hakkını vererek seslendirmiş olur. Yaptığınız seslendirme nispeten kullanılabilir durumdadır. Bu seslendiren kişinin iyi kulağının olduğu anlamına gelir. Evet, seslendirme yapan kişiden beklenen tam da budur ‘kulağının iyi olması’. Bilinenin aksine reklam filmi metninin nasıl seslendirileceğine, seslendirme sanatçısından ziyade seslendirme yönetmeni karar verir.
Seslendirme stüdyolarının ses bankasında, ses castında yer alan seslendirme sanatçıları kulağı iyi, seslendirdiği metnin vurgu ve tonlamalarına çok iyi seviyede hâkim kişilerdir. Doğru tonlama ve vurgu tasarrufunda bulunacak kişiler hiç şüphesiz seslendirme yönetmenleridir. Seslendirme sanatçılarının müzik kulağının bu anlamda iyi olması, duyduğunu aynı ton ve vurguda (melodide) söylemesi icap eder. Seslendirme yönetmenleri kayıt esnasında bir nevi ayna vazifesi görürler. Stüdyoda yıllardır edindiğimiz tecrübe gösterdi ki; seslendirme sanatçısı kendini kayıt esnasında kendiliksiz duyamaz, ölçemez, hatalarının farkına varamaz. Tam bu noktada seslendirme yönetmeni devreye girer. Seslendirme yönetmeni bir ayna gibidir. Seslendirme sanatçısının vurgu ve tonlama hatalarını tespit ederek mükemmel bir kayıt alınması için kaydı istediği gibi yönetir. Nasıl ki ayna karşısında üstümüze başımıza çeki düzen veriyorsak, seslendirme yönetmeni ile kayıt yaparken sesimize çekidüzen veririz. Seslendirme metinleri stüdyoda seslendirme sanatçısı tarafından bir çırpıda kaydedilmez. Duygu, vurgu ve tonlama sürümleri ile kaydedilir. En mükemmel kaydı alana kadar devam eder.
Hal böyleyken evde seslendirme yapanları düşünün. Aldığınız seslendirme hizmetinin kayıt kalitesi bir yana vurgu ve tonlama hatalarını düşünemiyorum bile. Burada marka yöneticisinin yapılan seslendirmeye onay vererek yayınlamaları ise markanın prestiji açısından olumsuz sonuçlar doğurabiliyor. Bu deneyim ve tecrübeler bize gösteriyor ki seslendirme hizmeti profesyonel seslendirme stüdyosunda seslendirme yönetmeni refakatinde alınmalı. Çünkü Türkiye’de hem seslendirme sanatçılarının yer aldığı ses castı olup hem seslendirme yönetmeni ile kayıt stüdyosu olarak hizmet veren çok az sayıda ajans yer alıyor. BiberSA Prodüskiyon Türkiye’nin en meşhur seslendirme sanatçılarını bünyesinde toplayan ses bankası ve yeni nesil teknolojisi ile donatılmış seslendirme stüdyosuyla video projelerinize seslendirme hizmeti sunuyor.
Bu ay da yazımızın sonuna geldik, yeni sayıda başka bir yazı ile tekrar buluşmayı ümit ediyorum. Görüşmek üzere…
Fotoğraflar © Birol Berber - BiberSA Prodüksiyon