Merhaba kıymetli okurlar. Yeni bir yazı ile daha karşınızdayız.
Hepimiz müze, saray, kasır gibi tarihi mekânları ziyaret etmişizdir. Teknolojinin müthiş hızda gelişmesi ile birlikte artık belirli tarihi yerlerde girişte sanal rehber hizmeti sunuluyor. Peki, nedir bu sanal rehber hizmeti? Tarihi bir yeri ziyaret ettiğimizde rehber bize eşlik ederek o yerin tarihini insanların anılarını anlatarak tüm teferruatıyla bize zamanda yolculuk yaptırırdı. Şimdi ise yine rehber tadında o tarihi mekânın hikâyesini gezerken gerçek kişiden değil ses kaydı olarak kulaklıklardan dinliyoruz. Bizler buna sanal rehber seslendirme hizmeti diyoruz. Teknoloji gerçek rehberlere bir alternatif üretti. Tabi gerçek bir rehberin mimikleri ve duygusu ile o tarihi mekânın hikâyesini anlatmasının keyfiyeti bir başka. Ancak gerçek rehberlerinde her defasında aynı duygu ile sunum ve tanıtma işini aynı şevk ile yaptığı söylenemez.
Dolayısıyla bu sunum ve tanıtma işi seslendirmeye doğru gittiği aşikârdı. Tarihi mekânlarda bilgilendirici ve yönlendirici yazıların yanında sanal rehber hizmeti sanal tur seslendirme hizmetinin kapılarını açmış oldu. Bazı tarihi mekânlara girişte ‘sanal rehber ister misiniz?’ sorusu ile karşılaşabiliyorsunuz. Hatta bu o kadar ileri seviyelere gidiyor ki turistlere ‘sanal rehberinizi hangi dilde istersiniz?’ soruları sorulmaya başlandı bile. Sanal rehber seslendirme hizmeti olarak Türkçe dışında İngilizce, Arapça, Almanca, Fransızca, Çince, İtalyanca, İspanyolca dilleri başta olmak üzere yetmiş dil seçeneği ile hizmet verilen müzeler mevcut. Sanal rehberler çok farklı tekniklerle olabiliyor. Yaygın olarak müze ve tarihi mekânları ziyaret ettiğinizde sanal rehber olarak üzerinize takılı bir alıcı ve dâhili kulaklık size eşlik ediyor. Alıcı üzerindeki dil seçeneğinden tercih ettiğiniz dili seçebiliyorsunuz. Tura başladığınızda mekânın önemli bölümlerine yerleştirilmiş olan vericiler ile etkileşime giren alıcınız o bölümde olduğunuzu tespit edip size o bölüm hakkında sesli olarak bilgiler sunuyor. Yani sizin cihaz üzerinde herhangi bir işlem yapmanıza gerek yok. Yine yaygın olarak kullanılan bir diğer yöntem IOS ve Android telefonlara indirilen bir hususi bir uygulama ile mekânın bölümlerinde bulunan QR kodu okuttuğunuzda size sesli olarak sunum yapan sistemler. Şimdilik bu yaygın olarak kullanılan iki sistemin sizlere gerekli olan bilgiyi sağladığını düşünüyorum. Özellikle pandemi dönemi yine sanal turların kapılarını açtı. Artık müzeleri online olarak VR gözlüklerle görüntülü ve sesli olarak gezebiliyorsunuz. Tabi bu sanal tur seslendirme ihtiyacını da beraberinde getirmiş oldu. Yine birçok yabancı dilde yapılan sanal tur seslendirmeleri son dönemlerde seslendirme ajanslarının en yoğun gündem maddeleri arasında yer alıyor.
Peki, sanal rehber ve sanal tur seslendirmeleri stüdyolarda hangi tekniklerle ve nasıl yapılıyor? Sanal tur ve sanal seslendirme için öncelikle seslendirme sanatçısı seçimi yapılıyor. Tur anlatımın anlaşılır samimi ve sohbet havasında abartıya kaçmadan yapılması gerekiyor. Bunun için seslendirme yönetmeninin gerekli direktifleriyle seslendirme vetiresi işliyor. Kayıt sonrası düzenleme işleminde nefesler ve gerekli temizlikler yapılıyor. Kayıtlar genellik 24 bit wav formatında talebe göre her bölüm ayrı kaydedilerek veya tamamı tek kayıtta olacak şekilde teslim ediliyor.
Seslendirme hizmetinin mutlaka bir ajanstan almanın önemini daha önceki yazılarımda paylaşmıştım. Burada önemli olan seslendirme sanatçısının seslendirme yönetmeni eşliğinde kaydı gerçekleştirmesi. Seslendirme yönetmeniyle kayıt yapmak aynaya bakmak gibi. Bu tür sürekli yayınlarda seslendirmenin keyif verici ses tonuyla, hatasız telaffuzlar ve vurgu hatalarından beri olması gerekmektedir. Onun için seslendirme hizmetini mutlaka profesyonel seslendirme ajansı ve stüdyodan almanızı tavsiye ederim.
Yeni teknolojik gelişmeler ilerleyen dönemlerde daha farklı seslendirme projelerini beraberinde getireceği kesin. Yakın gelecekte yapay zekâ seslendirmeleri, VR sanal gerçeklik seslendirmeleri önemli seslendirme başlıkları arasında görülüyor. Yeni yazılarımızın konusu şimdiden belli oldu. Yeni yazılarımızda görüşmek üzere esen kalın.
Fotoğraflar © Birol Berber - BiberSA Prodüksiyon