Ülkemizde düzenlenen tiyatro - film festivalleri ve tiyatro eserlerine ödül vermek üzere düzenlenen etkinlikler konusunda bir araştırma yaptığımda, ülkemizde halen süregelen 57 tiyatro festivali ve 20’nin üzerinde film festivali olduğunu gördüm. Bu sayılara üniversitelerin düzenlediği festivaller dahil değil.
Yaptığım araştırmada profesyonel tiyatrolara yönelik düzenlenen Afife Tiyatro Ödülleri, Yeni Tiyatro Dergisi Emek ve Başarı Ödülleri, Sadri Alışık Anadolu Tiyatro Oyuncu Ödülleri, Sadri Alışık Tiyatro ve Sinema Oyuncu Ödülleri, Direklerarası Seyirci Ödülleri, Özdemir Nutku Ödülleri, İsmet Kuntay Tiyatro Ödülleri, Üstün Akmen Tiyatro Ödülleri, Tiyatro Eleştirmenleri Birliği Ödülleri, Anadolu Tiyatro Ödülleri, Ekin Yazın Dostları Ödülleri, Türkan Kahramankaptan Özel Ödülleri, Vasfi Rıza Zobu Tiyatro Ödülleri, Baykal Saran Tiyatro Ödülleri, İsmail Dümbüllü Ödülleri, Tiyatro Tiyatro Dergisi Ödülleri yanında il ve ilçe belediyelerinin veya sivil toplum kuruluşlarının organize ettiği tiyatro festivalleri de oldukça fazla sayıda mevcut. Bunlardan bazıları; Liseler Arası Tiyatro Şenliği, Uluslararası Ayvalık Tiyatro Festivali, Denizli Belediyesi Uluslararası Amatör Tiyatro Festivali, Bin Nefes Bir Ses Uluslararası Türkçe Tiyatro Yapan Ülkeler Festivali, Niğde Tiyatro Festivali, Rotary Tiyatro Festivali, Ethos Ankara Uluslararası Tiyatro Festivali, Orhan Asena Yerli Oyunlar Tiyatro Festivali, Uluslararası Balkan Ülkeleri Tiyatro Festivali, Uluslararası Doğaçlama Tiyatro Festivali, Uluslararası Bartın Tiyatro Festivali, Ataşehir Tiyatro Festivali, Efes Tiyatro Festivali, İnadına Tiyatro Festivali, Uluslararası Bilecik Tiyatro Festivali, Uluslararası Urla Toprak Sahne Tiyatro Festivali, İzmir Uluslararası Kukla Günleri, Genç Günler Festivali, Datça Tiyatro Festivali, Uluslararası İzmir Tiyatro Festivali, Uluslararası Eskişehir Çocuk ve Gençlik Tiyatroları Festivali.
Film festivalleri alanındaki araştırmamda da başlıcaları Uluslararası Ankara Film Festivali, Uluslararası İstanbul Film Festivali, Uluslararası İzmir Film Festivali, Uluslararası Randevu İstanbul Film Festivali, Mini Bank Uluslararası Çocuk Filmleri Festivali, Avrupa Filmleri Festivali (Gezici Festival), Uluslararası Bodrum Çevre Filmleri Festivali, Uçan Süpürge Uluslararası Kadın Filmleri Festivali, Filmmor Kadın Filmleri Festivali, Uluslararası Uzakdoğu Film Festivali, Uluslararası Sinema ve Tarih Buluşması Film Festivali, İstanbul Uluslararası 1001 Belgesel Film Festivali, Adana Altın Koza Kültür ve Sanat Festivali, Uluslararası Antalya Altın Portakal Film Festivali, Uluslararası Suç ve Ceza Film Festivali, Uluslarası Eskişehir Film Festivali, Safranbolu Altınsafran Belgesel Film Festivali, Paso Öğrenci Filmleri Festivali, Kısa Film Festivalleri, İstanbul Uluslararası Kısa Film Günleri, Uluslararası Kısa Metrajlı Film ve Video Yarışması, İzmir Uluslararası Kısa Film Festivali, Uluslararası Çevre Kısa Film Festivali süregelen festivaller olarak yer alıyordu.
Gerek tiyatro gerekse sinemada karakter yaratımında oyuncunun performansını etkileyen en önemli sanat alanlarından birisi de makyajdır. Oyuncu kendisini dahi oynuyor olsa, istenilen görünümün kusursuz bir şekilde oluşturulabilmesi için kullanılan ışık ve kamera sistemleri oyuncunun makyaj yapmasını gerekli kılar. Ayrıca, yaratılacak her karakter; saç şeklinden, tırnak şekline, ten renginden yaşına, canlandırdığı karakterin yaşadığı dönemdeki fiziksel görünüm detaylarına, yaşam alışkanlıkları, hastalıklar gibi fiziksel görünüm üzerinde farklılığı yansıtacak makyaj uygulamalarını gerekli kılar.
8 Nisan 2019’da Niğde’nin Bor ilçesinde gerçekleştirilen tiyatro festivalinden
Sinema ve tiyatroda onlarca festival düzenlenirken en iyi oyuncu ödülleri yanında en iyi kostüm, dekor, ışık gibi ödül kategorileri planlanırken, bu kadar önemli rolü olan makyaj sanat alanının görmezden geliniyor olması aslında bu alanın istenildiği düzeye gelmesinde de teşvik eksikliği yaratmaktadır. Bu önemsenmeme durumu, makyajın sadece güzel görünmek amaçlı dudağa sürülen ruj, göze sürülen kalem sınırları içerisinde yapıldığını zanneden sektör dışındaki konuya uzak kişiler açısından kabul edilebilir olarak düşünülse dahi insan görünümlü robotlar, savaş filmlerinde veya kaza sahnelerinde parçalanmış vücutlar, yaşlandırmalar, gençleştirmeler, bir oyuncuyu başka birine benzetme uygulamalarında makyaj bu kadar ön planda, olmazsa olmaz seviyesine ulaşmışken halen görmezden gelmeye devam etmek hem bu makyajı uygulayan makyaj sanatçısına, hem makyajın uygulandığı oyuncuya ve ayrıca karar verici pozisyondaki yönetmene de haksızlık yapılmasına sebebiyet vermektedir.
Ülkemizde artık en ileri düzeyde makyaj uygulamalarının yapıldığı ülkelerde var olan tüm profesyonel makyaj ürünlerini tedarik etmek mümkündür. Ayrıca, makyaj alanında çalışan sanatçılar sürekli yeni ürünler geliştirme konusunda da oldukça maharetlidirler. Yurt dışında da örneklerine rastladığımız gibi insan vücuduna zarar vermeyecek, özellikle gıda ve tıp sektöründe kullanılan onlarca ürün, makyaj alanında da şayet istenilen amaca hitap ediyorsa rahatlıkla kullanılabilmektedir. İstediği görünümü yaratabilmek için arayış içerinde olan bir makyaj sanatçısı, ayakkabı yan sanayiinde kullanılan doğal ürün lateksi protez hazırlamalarda kullanabilir. Diğer bir bakış açısı ile, kozmetik firmalarından satın alındığında vergiler sebebi ile yüksek fiyatlarla tedarik edilebilen kalıp alma ürünleri alginate, dental stone gibi pek çok ürün tıbbi malzemeler satan yerlerden çok daha makul rakamlara elde edilebilmektedir. Önemli olan makyaj alanında çalışan yaratıcı ve hevesli sanatçıların teşvik edilmesi ve yaptıkları işin esere olan katkısının ödüllerle vurgulanabilmesidir.
Yukarıda sözünü ettiğim tiyatro ve film festivalleri makyaj alanında çalışan sanatçılara destek olmak için birer fırsattır.
Profesyonel makyaj alanının gelişmesine katkı sağlayacak bir etkinlik 28 Şubat- 22 Mart 2019 tarihleri arasında ülkemiz makyaj sanatının başarılı sanatçıları Suzan Kardeş ve Derya Ergün’ün katkıları ile gerçekleştirilen makyaj sergisiydi. 4. Kısa Film Kolektifi Festivali kapsamında Kadıköy Barış Manço Kültür Merkezi’nde gerçekleştirilen bu sergi gençlerin yoğun ilgisini çekti ve aslında fırsat verilse gençler arasından ne kadar yetenekli ve hevesli gençlerin bu alanda çalışmak isteyeceğinin ispatı oldu.