Kaynak: ARRI / Çeviri: Alper Metin
2016 yılı boyunca medyada çok geçen yüksek dinamik aralık (High Dynamic Range) bugünlerde içerik yaratan herkesin aklında kafa karışıklığı yaratıyor. HDR hakkında sık sorulan sorulara yanıt getiren bu yazı, konu hakkında bilinmeyenleri netleştiriyor ve ilgili tüm standartları içeriyor.
ARRI sette izleme amacıyla AMIRA, ALEXA Mini ve ALEXA SXT kameralar için HDR görünüm dosyaları; ARRI kameralarla çekilen görüntülerle HDR post prodüksiyon içinse 3D-LUT renk tabloları sağlıyor.
- HDR nedir?
HDR, normalden daha fazla kontrast oranlı görüntüleri tanımlayan High Dynamic Range (Yüksek Dinamik Aralık) teriminin kısaltmasıdır.
- SDR nedir?
Standard Dynamic Range, bugün sinema ve televizyon ekranlarında izlerken kullanılan normal kontrast oranıdır.
- Film ve TV için HDR ile fotoğrafçılıktaki HDR aynı şeyler midir?
Fotoğrafçılıkta HDR terimi farklı objektif hızlarında çekilen farklı pozlamaları birleştirerek tek bir resimde daha geniş dinamik aralık yaratma tekniğini ifade eder. SDR ekranlar için sonuç son derece gerçekçi (hyper-realistic) görünen bir resim yaratır. Öte yandan film ve televizyon açısından UHD standartları tartışmaları bağlamında daha parlak beyazlar ve daha koyu siyahlar yakalamak için teknolojik seçeneklerin genişletilmesini ifade eder.
- HDR çekim nedir?
Öngörüyle çekim yapmak. HDR dağıtılacak bir program için çekim yaparken, ilk olarak yeterli enlem yakalayabilen bir sensör/resim işleme düzeni kullanmanız şart. Bir HDR resmin zenginliği ve aslına sadakati, çekim aşamasında belirlenir.
- HDR ekran nedir?
Normalden fazla kontrast oranı üretebilen ekranlar için kullanılan, tek bir şeye ait olmayan bir terim. Bu ekranlar ya aktif arka ışık ya da OLED teknolojisi tabanlılar. Amatör tüketici HDR ekranları ve televizyonları (bkz. UHD Premium) ile master HDR ekranlar (bkz. ITU Rec. 2100) için teknik şartnameler mevcut.
- Hangi HDR standartları var?
- Dolby Vision
- HDR10
- PQ
- SMPTE ST-2084
- Rec 2020
- Rec 2100
- Neden HDR çekim yapmalıyım? Avantajları neler?
UHD Premium olarak reklamı yapılmak istenen her türlü içeriğin master kaydının HDR olarak yapılması gerekir. Fox Studio tüm UHD içeriklerinin HDR olacağını açıkladı.
HDR genel olarak “daha koyu siyahlara ve daha parlak beyazlara sahip, gerçek hayata benzer renkler” şeklinde tanımlanır. Pencerenizden dışarı bakarak düşünün; HDR gerçek hayatta gördüğümüz renk zenginliğini ve yoğunluğunu yeniden yaratmayı hedefler. Bu insanı saran bir izleme keyfi sunar ve 2 boyutlu görüntülere bir derinlik hissi katar.
- ARRI kameralarla HDR kayıt nasıl yapabilirim?
Sıradanın dışında hiçbir şey gerekmiyor; ARRIRAW veya Log C gammalı ProRes klipler kaydedin ve pozlamayı özenli yapın. Sette izleme için “HDR İzleme” kısmına bakınız.
- HDR’de hareketten kaynaklanan bozucu etkiler var mı?
ARRI kameralar fotoğrafçılıkta yaygın olduğu gibi farklı pozlamaları mikslemek yerine tüm resim verisini bir defada yakaladıkları için hareket bozulmaları olmaz. Bununla birlikte, HDR’nin olası bir yan etkisi, özelikle yüksek kontrastlarda görülen titremedir.
- ARRI kameralar HDR uyumlu mu?
ALEXA’nın 2010 yılında ilk piyasaya çıkmasından bu yana ARRI’nin dijital kamera serisi HDR görüntü için yeterli enlem sunuyorlar. Bugün Amazon ve HBO gibi birçok önde giden içerik yapımcısı HDR programlar oluşturmak için ARRI kameraları kullanıyor.
- HDR çekimde ARRI kamera kullanmanın avantajı ne?
ARRI ALEXA ve AMIRA kameraları bugün mümkün olan en geniş dinamik aralığı yakalayarak, tek kamerayla HDR ve SDR içerik oluşturmak için birleşik bir çözün sunuyor.
- ARRI renk işlemenin bit derinliği ne?
Kameradaki görüntüler her kanal başına 16 bit işleniyor. ARRIRAW dosyalar 16 bit veya üzerinde işleniyor. Birçok yazılım sistemi dahili olarak 32 bit çalışıyor.
- ARRI neden 16 bit doğrusal görüntüleri 12 bit log formatında saklıyor?
16 bit doğrusal kodlama ne verimli ne de gerekli. Resimler hiçbir bilgi ve kalite kaybı olmadan doğrusal olmayan 12 bit formata çevrilebiliyor. Dijital resimleri logaritmik bir ölçekte temsil etmek verimli bir bit dağılımı; çünkü her durağa eşite yakın miktarda kod değeri atanır. İnsan gözünün ışığa verdiği artımlı tepkinin aynısını göstererek, parlak ışıklardaki küçük artışları gölgelerdeki gibi kaydeder.
- Sette ARRI kameralarla HDR görüntüler nasıl izlenir?
ARRI, Log C resimleri SMPTE ST-2084 (PQ) kodlama tekniğini kullanarak HDR’ye çeviren 3D LUT’lar sağlıyor. Bu dosyalar ALEXA SXT ve SUP 5.0 sürümünden itibaren AMIRA ve ALEXA Mini kameralarda kullanılabiliyor. Diğer ALEXA modelleriyle LUT işlemenin kameranın dışında olması gerekiyor; bir Log C resmin çıkışı yapılıyor ve harici bir LUT aygıtı kullanılarak çevriliyor.
- Sette HDR izlemek için özel bir LUT gerekir mi?
Evet, Log C resmini bir HDR resmine çevirebilen 3D LUT kullanmak gerekir.
- HDR için pozlama ve aydınlatma nasıl olmalı?
Çalışma tarzında özel bir değişiklik yapmak gerekmiyor; pozlama aralığı biraz daha genişletilebilir. Ama ALEXA ve AMIRA kameraların SDR monitörde görüntülenebilenden çok daha fazla dinamik aralık yakaladıkları unutulmamalıdır. Kameralar bu sayede post prodüksiyonda pozlamayı düzeltmek için enlem sağlarlar, fakat HDR master’ın dinamik aralığı çok daha geniş olduğu için bu olanak azalır. Bu nedenle parlak ışıkların kırpılması ve gölge kaybı HDR resimlerde daha belirgin görülür.
- Sette HDR monitör yokken HDR çekim yapmanın arkasında yatan zorluklar var mı?
İş akışları çok yeni olduğu için bu konuda deneyime dayalı geri dönüş pek yok. Olası bir sorun, kare içerisindeki ışık kaynakları ve objektif. Bir HDR resimde post prodüksiyon yaparken fazla müdahale edilirse aşırı parlak ve rahatsız edici olabilirler. Bu da izleyicilerin ilgisini bölebilir ve sahnenin yaratıcı etkisine zarar verebilir.
- HDR çekim yaparken özel lens gereksinimleri var mı?
Geniş bir kontrast aralığıyla çekim yapmak istendiğinde, rastgele ışık ve parlama düşmanınızdır. Bu nedenle lens kaplamasının kalitesi çok önemli. Çok elemanlı uzun telefoto lenslerin kullanımı daha zor. Lensin önündeki harici filtreler de parlamayı artırabilir. Bazı kişiler HDR görüntülerde lens parlamalarının fazla rahatsız edici olduğunu belirttiler.