Bu ayki yazımız bazılarına biraz hayalî gelebilir. Hatta abartılı. Zaten geçmişte abartılı ve hayali gördüğümüz birçok şey bir bir gerçekleşmiyor mu? “Meta-evren”in kısaltması olan metaverse, gerçek ve sanalın bir bilim kurgu vizyonunda birleştiği ve insanların farklı cihazlar arasında hareket etmesine ve sanal bir ortamda iletişim kurmasına izin verdiği dijital bir dünya. Pratik anlamda, artırılmış ve sanal gerçeklik ürün ve hizmetlerini ifade ediyor.

Terim; insan topluluğunun avatarlar biçiminde etkileşime girebileceği, fiziksel gerçekliğe paralel bir siber uzayı belirtiyor. Konsept, yazar Neal Stephenson tarafından 1992 bilim kurgu romanı “Snow Crash”de ortaya atılmış. Paylaşılan çevrimiçi alan da fiziksel, artırılmış ve sanal gerçekliğin birleştirilmesini ifade eder. Ayrıca 2009 yılı yapımı ve yönetmenliğini James Cameron’un yaptığı Avatar, yakın bir gelecekte metaverse ile gerçekleşecek. Metaverse evrende dünya hayatına benzer bir bedenimiz, bir ailemiz, bir işimiz, arkadaşlarımız, kısaca günlük bir hayatımız olacak. Kendi yaşam alanımızı istediğimiz gibi tasarlayıp farklı yaşamlara entegre olabileceğiz. Yeni bir şans… Yeni bir hayat. Metaverse’te belki başlangıçta sanal gerçeklik ekipmanları yardımıyla yaşadığımız hayat daha sonraları hem dünyadaki hayatımızda hem de metaverse’de eş zamanlı farklı yöntemlerle devam edecek. Metaverse’te avatar bedenlerimize ek olarak binalar, mekanlar, tabiat gibi farklı tasarımlar olacak. Avatarlarımıza kendimize özgü tasarımlar satın alabileceğiz. Para birimi kesinlikle dijital para olacak. Örneğin metaverse’deki ses tonumuzu beğenmiyorsak +dublaj yaptırabileceğiz. Buna benzer akla hayale gelmeyen bir sürü olasılıklarla dolu bir evren metaverse. Bu gelişmeler ve olasılıklarla birlikte büyük bir bütçeden bahsediyoruz. Dünyada yani gerçek hayatta yapamadığımız bir sürü çılgınlık metaverse’de yapılabilir. Kendine has kanun ve kuralları ile metaverse yapay zekânın kontrolünde inanılmaz kuralları olan ve esnemeyen bir evren olacak gibi görünüyor.

Metaverse ile birlikte seslendirme ve dublaja duyulan ihtiyaç inanılmaz boyutlara ulaşacak. Bunun temelleri şimdiden atıldı bile. TTS (Text to Speech) yapay zekânın desteğiyle kusursuz denilecek boyutlara ulaştı. Metaverse evrende bilim kurgu filmlerinde örneklerine sıkça rastladığımız yönlendirme anonsları, uyarı ve bilgilendirici anonslara ihtiyaç duyulacak. Belki avatarlar dünyadaki gerçek seslerini beğenmeyip, beğendiği bir dublaj karakterini satın alabilecek. Dolayısıyla metaverse de dublajlı ve istediği dilde konuşabilecek. Metaverse’de tasarlanan tüm mekânlarda sesli uyarı ve anons sistemleri, karakterlere yapılacak olan dublaj hizmetlerinin altyapısı şimdiden TTS projeleriyle hazırlanıyor. Projenin öncülüğünü Türkiye’de Bibersa Prodüksiyon Seslendirme Ajansı yürütüyor. Bu gelişmelerle birlikte günümüzde seslendirme sanatçıları seslerini artık ölümsüz yapabilecek. Hatta seslendirme sanatçısı hiçbir dil bilmesine gerek kalmadan tüm dünya dillerinde seslendirme yapabilecek. Gelecekte inanılmaz bir pazardan bahsediyoruz. Gelecekte seslendirme sanatçısının kalmayacağı anlamına geliyor. Bu hızlı değişime ayak uyduran stüdyo ve ajanslar ayakta kalacak ve değişime direnenler unutulacak.

Pandemiyle başlayan bu hızlı değişimi ağızlarımız açık ve çaresizce izliyoruz. Şimdiye kadar karamsar bir tablo çizmiş olabilirim, ancak bunu fırsata çevirmek gerektiğini düşünüyorum. Gelecekte metaverse’de yapılabilecek ne varsa hayal dünyanızı daha ileri taşıyıp çılgın projeler üretebiliriz. Metaverse evrendeki yeni yaşamı inşa ederken fırsatlar ve yepyeni bir dünya bizi bekliyor olacak.

Metaverse’de bir anonsta seslerimizden birini duyduğunuzda bizi hatırlamayı unutmayın.

Fotoğraflar © Birol Berber - BiberSA Prodüksiyon