Yeni teknolojiler profesyonel hayatımızı kolaylaştırmaya devam ediyor. Copyrobo kurucu ortağı Kadir Kurtuluş ile geliştirdikleri sistemin ayrıntıları üzerine bir söyleşi gerçekleştirdik.

Blockchain teknolojisine dayanan delillerin elde edilebileceği tek platform Copyrobo tarafından sağlanıyor...

Avukat Kadir Kurtuluş

• Geçtiğimiz ay haberini yaptık ama sektörümüzü yakından ilgilendiren bir ürün olduğu için Copyrobo’yu daha yakından tanıyalım istedik. Copyrobo ihtiyacı nasıl ortaya çıktı?  Yol alış hikayenizi öğrenebilir miyiz?

Copyrobo, teknolojik yenilikler ve farklı ülkelerin uygulamaya koyduğu güncel mevzuatlarına göre, hemen ya da yıllar sonrasında bile kullanılabilecek, yasalara ve mevzuatlara uygun delillerin üretilebileceği, doğrulanabileceği ve yönetilebileceği, güvenli ve devamlı bir platform oluşturmak amacıyla ortaya çıkmıştır. 

• Copyrobo nedir? Sistem nasıl çalışıyor?

Copyrobo, Bitcoin/Etherium/Litecoin/Dashcoin Blockchain teknolojisi ve “Nitelikli Zaman Damgası” kullanılarak fikri hakların, mobil telefonlardan ve tek tıkla, dünya çapında korunmasını web ve mobil uygulamalarıyla sağlayan bir şirkettir.

Dünyada bir ilk olarak, hem Avrupa Birliği ülkeleri ve diğer ülkelerin sertifika sağlayıcılarına, hem de Blockchain (Bitcoin, Ethereum, Litecoin) teknolojisine dayanan delillerin elde edilebileceği tek platform Copyrobo tarafından sağlanıyor. Copyrobo ülkelerin yetkilendirdiği sertifika otoritelerini ve Blockchain teknolojisini tek bir platformdan, iOS, Android, Web ve Chrome uygulamaları üzerinden kullandırabilen ilk ve tek şirkettir. Copyrobo ile cep telefonunuzdan ya da web sitesinden tek tuşa basarak birkaç saniye içinde notere gitmeye gerek kalmaksızın; eser, proje, buluş, fikir, belge, fotoğraf, sözleşme, senaryo, beste, tasarım, ses kaydı gibi çalışmanızın tüm haklarının size ait olduğunu, gün, saat ve tarih olarak ne zaman yapıldığını tüm dünyada kanıtlayan belgeye sahip olursunuz. 

Uygulama kullanımı için; ülke, bölgeleri ya da geçerli blok zincirini seçip, kanıtlamak istediğiniz belgenizi ya da eserinizi sisteme yüklemeniz ardından, delilinizin gönderilmesini istediğiniz yeri belirleyip ‘Başla’ tuşuna bastığınız anda 60 saniyeden daha kısa süre içerisinde eserinize ait deliliniz size gönderiliyor.

• Dergimiz radyo-TV ve sinema teknolojilerine yönelik yayınlar yapıyor. Okurlarımızın daha iyi anlayabilmesi için Blockchain nedir, nasıl kullanılıyor, içerikleri nasıl güvenli hale getiriyor? Blockchain kavramıyla birlikte sistem içinde geçen ve bilmemiz gereken diğer kavramları da basit şekilde anlatabilir misiniz?

Blockchain, insanların hiçbir aracıya gerek kalmadan mal, hizmet ve finans gibi sektörlerdeki ihtiyaçlarını karşılayabilmesini sağlayan teknolojik bir araç.

Blockchain esasında dağınık bir veri tabanının birbirine bağlı ve farklı noktalarda kaydedilmesi ile güvenliği sağlanan bir veri tabanıdır. Gerçek anlamda eşler arası (peer-to-peer), işlemleri doğrulamak ve sonuçlandırmak için devlet otoritesi ya da banka gibi büyük kurumsal yapılara ve aracılara ihtiyacın olmadığı bir sistemdir.

Bu dağıtık veri tabanındaki her bir kayıt, aslında birçok kayıttan oluşan bir blok içerisinde paketlenir ve daha sonra bu bloklar zaman damgalanarak geçmiş blokların üzerine Hash fonksiyonu ile bağlanır. Bu yüzden son eklenen bloklar hem kendinden önce gelen blokların geçerliliğini artırır hem de kendinden sonra gelecek bloklar için bir bağlanma noktası olmaya aday olurlar. Bu yüzden bu dağıtık veritabanı uygulaması, blok zinciri (Blockchain) olarak adlandırılmıştır.

Blockchain (Kayıt Zinciri) en basit tabiriyle, bir otoriteye bağımlı olmadan para transferinden, gayrimenkul devrine, eser satışından seçimlerde oy kullanımı ve daha birçok alanda yasal, geçerli ve kesin bir kabul sisteminin oluşmasını sağlayacak bir teknolojidir. Uluslararası alanda çok önemli otoritelerce en az internet kadar ve hatta internetten daha önemli bir buluş olarak kabul edilen bu teknolojilerin ülkemize hızla kazandırılması, ülkemiz 2023 ve ileri hedefleri için önemli kilometre taşı olabilir.

Şu an dünyanın birçok ülkesi Blockchain araştırmalarını ve kullanımlarını yaygınlaştırmaya çalışmaktadır. İngiltere; para transferleri, dolandırıcılık ve sağlık alanında, Amerika Birleşik Devletleri; E-devlet, sağlık, para transferi, gayrimenkul transferi, oylama gibi birçok alanda, Dubai (Birleşik Arap Emirlikleri); 2020 yılına kadar tüm işlemlerinde Blockchain teknolojisine girmeyi hedeflemektedir. Keza bu listeyi, Almanya, Fransa, Avusturya, Estonya, Çin, Hindistan, Kanada, Avustralya ve daha birçok ülke ile devam ettirebiliriz.

Bitcoin, Etherium, ripple ve diğer para birimlerinin arkasındaki Blockchain teknolojisi kabul gördüğü ve kullanım alanı yaygınlaştığı sürece bu dayalı para birimlerinin de varlığı kaçınılmazdır. Nihayetinde, Bitcoin, Etherium ya da ripple da bir block zinciridir. Onları farklı kılan toplumlarca kabul görmesi, ticarette kullanılması, yatırım aracı olması internette vs. alınıp satılması. En önemlisi ise devletler tarafından yasal olarak kabul edilmesi ve işlemlerde kullanılması.

Bitcoin’i daha detaylı açıklayacak olursak; Bitcoin global ihtiyaçların doğmasıyla birlikte, daha ucuz, güvenli ve rahat bir şekilde para transferleri yapabilmek için ortaya çıktı. Daha önce kullanılan merkezi sistemler maliyet açısından yüksek ayrıca yeteri kadar güvenli olmadıkları gibi tek bir merkezden yönetildikleri için de her zaman saldırıya açık bir yapıdaydılar. Dolayısıyla kayıt zinciri (Blockchain) teknolojisi oluşturuldu. Blok zinciri kabul görüp mevzuatlara girip, Dolar gibi düşünüldüğünde petrol ve altın dolara endeksli, merkezi bankalardan da kabul gördüğü için değerli hale geliyor. Bitcoin de bu şekilde alınır satılır hale geldi. Bitcoin’i kabul eden devletler oluştu. Ve gün geçtikçe popülaritesi artarak devam ediyor.

• Ulusal – bölgesel – yerel – uydu – internet yayıncıları, prodüksiyon ve post prodüksiyon firmaları sisteminizi nasıl kullanabilirler?

Bu tarz firmalar sistemimizi şu anda telif haklarının korunması için tüm dünyada korunması için kullanabilirler. Şu anki planlarımız arasında eserlerin devirlerinde sistemimizin üzerinden yapılması amaçlanmaktadır. Dolayısıyla kayıt zinciri teknolojisi kullanılarak sistemden eser devirleri mali hak devirleri lisans verilmesi gibi tüm unsurlar akıllı sözleşmeler ile yapılabilecektir. Şu an için bildiğiniz üzere bir eserin devri için onlarca sözleşme bile gerekebilir fakat oluşturduğumuz sistemde bu sözleşmeleri yani Blockchain (kayıt zinciri) üzerinden yapabilecekler. Bu da çok şeffaf çok daha hızlı ve güvenilir bir sistem altyapısı sağlayacaktır ve dünyadaki tüm eserlerin tek bir kayıtta tutulması satın alınması devredilmesi lisanslanabilmesi sağlanabilecektir.

• Kullanmayı düşünenler için maliyetle ilgili bilgi verebilir misiniz?

Bireysel ve kurumsal olmak üzere, 2 çeşit kullanıcı modelimiz bulunmakta. Bireysel kullanıcılar, 1$ karşılığında 1 işlem gerçekleştirebiliyorlar. Kurumsal kullanıcılar da ise, Enterprise paketlerimiz yer almakta. Bunlar da kullanıcı sayısına göre fiyatlar değişkenlik göstermekte. 

• Ülkemizde Anima İstanbul dışında Copyrobo kullanan var mı? Varsa, kullanmaya başlamalarının en önemli kriterleri neler?

Aslında Copyrobo tüm sektörleri yakından ilgilendirmektedir. Şu anda giyim sektöründen görüştüğümüz ve anlaşma sağladığımız firmalar bulunmakta. Ayrıca üniversiteler, tasarım atölyeleri, dergiler, otomotiv sektörü, patent şirketleri, Ar-Ge merkezleri, Teknoparklar da görüşme içerisinde olduğumuz sektörler arasında yer almaktadır.

• Uluslararası kabul anlamında bir altyapı var mı? İçerikler uluslararası arenada nasıl korunuyor? Hangi kurum ve kuruluşlar ürününüzün güvenilirliğine yetki veriyor?

5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu’nun 295/A maddesine göre; “Usulüne göre güvenli elektronik imza ile oluşturulan elektronik veriler senet hükmündedir. Bu veriler aksi ispat edilinceye kadar kesin delil sayılırlar.”

Ayrıca; HMK 205/2 ve 205/3 maddelerine göre; “Usulüne göre güvenli elektronik imza ile oluşturulan elektronik veriler senet hükmündedir.” denilmektedir.

Dolayısıyla “Nitelikli Elektronik Sertifika” sağlayıcılarla entegre işlem yapan “Copyrobo” ile yapacağınız zaman damgalama işlemi mahkemeler nezdinde noterin veya Telif Hakları Genel Müdürlüğü’nün varlığın tespitine ilişkin tüm işlemlerine eş değer delil elde etmenize olanak sağlıyor.

Copyrobo; Bitcoin Blockchain, Etherium Blockchain, Litecoin, Dashcoin Blockchain‘lerinde de zaman damgalama işlemi yapmaktadır.

Copyrobo projesinde tüm dünyada telif hizmetini verecek delili oluşturabilmek için birçok Avrupa ülkesi elektronik sertifika hizmet sağlayıcılarıyla anlaşma yapılmıştır. 1 Temmuz 2016’da yürürlüğe giren AB Dijital Tek Pazar ile ilgili eIDAS yasaları ile uyumlu zaman damgalama işlemi yapabiliyor. (Anlaşma yapılan ülkeler: Almanya-Exceet, Estonya-SK, İspanya-Tractis, Fransa–Universign, Slovakya-Disig). Buna göre Türkiye’de Copyrobo aracılığıyla telif hizmeti aldığınız belge tüm AB mahkemelerinde kesin delil olarak geçerli olabiliyor. Bu sayede ve AB’ye girmeden, sadece AB üyelerinin yararlanabildiği dijital tek pazarın bir kısım faydalarını sağlamış, eserinizi tüm Avrupa mahkemelerinde geçerli olacak şekilde tek tıkla korumuş olacaksınız.

Değiştirilebilir iletişim bilgileri, telif hakkı sahibini ulaşılabilir kılarken bu sayede bilgi bir değer halini alarak eser sahibinin eserini satarak gelir elde etmesine olanak tanıyor. Geliştirilen doğrulama yazılımı sayesinde aldığınız telif hizmetinin geçerliliğini dilediğiniz zaman sorgulayabilecek ve tüm dünyada mahkemelerde delil olarak kullanabileceksiniz.

Geliştirilen Bitcoin Blockchain, Etherium Blockchain, Litecoin Blockchain, Dashcoin Blockchain Zaman Damgalama ile bu kayıt zincirlerinin kabul edildiği Japonya, Avustralya, Hindistan, Güney Kore, Kanada vs. ülkeler ile Amerika, İngiltere gibi Anglosakson ülkelerde ve hukuk sistemlerinde geçerli delil Copyrobo tarafından üretilebilmektedir.

Dünyaya bir Türk girişimi olarak sunduğu en önemli hizmetlerden birisi de, Amerikan Telif Hakları Ofisi ya da dünyanın herhangi diğer telif hakları ofislerinin yaptığı işlemler lokal olarak kabul edilmekteyken, Copyrobo ile yapılan işlemler tüm dünyada geçerlidir.

• Ürün sürekli gelişmeye ve güncellemeye açık yapıda diye düşünüyorum. Ufukta yeni projeler, ürünler ve güncellemeler var mı?

Copyrobo’nun amacı mevcut Blockchain teknolojisinin tüm fonksiyonlardan faydalanmak üzere tüm kripto paralar ve elektronik sertifika hizmet sağlayıcılar ile işlemler yapabilmek ve bundan 10 yıl sonrasında bile kullanılabilecek delilleri üretebilmektedir. Sistemimiz bu anlamda gelişmeye en açık sistemlerden bir tanesidir her geçen gün yeni bir kayıt zincirini sistemimize eklemeye çalışıyoruz. Ayrıca dünyadaki diğer elektronik sertifika hizmet sağlayıcılarla da anlaşmalar yapıyoruz. Bunun haricinde hem kendi kripto paramız ve kayıt zincirimiz ( Copyrobo Blockchain’i) için bir çalışmamız hem de akıllı kontratlar yönünde geliştirmelerimiz devam etmektedir. 

Dünyanın en büyük teknoloji portalı TechCrunch tarafından “gelecek vadeden 3 Blockchain projesi”nden biri seçilerek Disrupt SF Startup Alley’e katılmak üzere San Francisco’ya davet edilen Copyrobo, teknolojinin kalbinde Türkiye’yi temsil etti. Dünya çapındaki organizasyona Blockchain kategorisinde yapılan yüzlerce başvuru arasından seçilen Copyrobo, TechCrunch tarafından showcase’e çıkarıldı.

Copyrobo, Dubai’nin 2020 Blockchain şehri olma hedeflerinin mimarisini oluşturacak ilk 5 şirket arasına girdi. Tamamen yerli girişim olan Copyrobo, Dubai’de Smart Dubai Office ve 1776 tarafından düzenlenen Dubai Blockchain Challenge Yarışması’nda Jüri Özel Ödülü’nün sahibi oldu.