Reklamı Kapat
Anasayfa > Makaleler > Renk Düzenleme Terminolojisi
Renk Düzenleme Terminolojisi
10.01.2017 13:54

0-1

16:9: Geniş ekran TV en boy oranı.

25p: Progresif taramada saniyedeki kare sayısı.

2K: 2048 x 1556 piksel çözünürlük.

2K DCI (2048x1080): Dijital sinema gösterimi en boy oranı.

2K DCI Cinemascope (2048x858): Dijital sinema gösterimi en boy oranı.

4: 2: 2: Dijital video sinyali örnekleme oranı. Y Parlaklık için 4, Cb ve Cr kanalları için 2 birim içerir.

4: 4: 4: Dijital video sinyali örnekleme oranı. Her üç kanalda (bknz.4:2:2) 4’er birim bilgi içerir.

4K DCI (4096x2160): Dijital sinema gösterimi en boy oranı.

8 Bit: bkz. 10 bit.

10 Bit: Video sinyalindeki piksel sayısı. Seviye olarak 8 bit den 4 kat daha fazladır.

 

A

AAF: (Advanced Authoring Format) Avid tarafından kullanılan projelerin yazılımlar arasında paylaşılmasını sağlayan dosya türü. Genellikle MXF görüntü dosya türleri ile beraber kullanılır.

ACES: (Academy Color Encoding Specification) Kaynak ne olursa olsun mümkün olduğunca dinamik aralık ve renk bilgisi iletimi için Akademi tarafından belirlenmiş renk uzayı standardı. ACES’de 25 f-stop dinamik aralık kullanabilir.

Academy Flat (1.85: 1): Ortak sinema en boy oranı.

Additive Color: Rengin kırmızı, yeşil ve mavi kanalların karışımı ile elde edilmesi.

Amplitude: Elektrik sinyalinin seviyesi. Video Scope’larda seviyeler Volt, Milivolt ve IRE ile ölçülür.

Alpha Channel: Görüntü içerisindeki bir alanın saydamlığını kontrol eden ayrı kanal. 4:4:4:4 bir videoda son sayı alfa kanalını temsil eder.

Anti-Aliasing: Görüntülerin kenarlarındaki piksel kırılmalarının yumuşatılarak daha keskin görüntü elde edilmesi.

Aperture: Sensöre girecek ışık miktarını belirler. Birimi f-stop. Alan derinliğine etkisi vardır.

Arriraw: Arri sinema kamerasının ham görüntü formatı.

Artifact: Herhangi bir efekt ya da teknik sınırlama ile oluşabilecek istenmeyen görüntü etkisi.

ASA: bkz. ISO

Aspect Ratio: Görüntünün yüksekliği ile genişliği arasındaki oran.

Auto Scene Detector: Renk düzenleme yazılımlarında kullanılan ve tek parça görüntüyü, kontrast değişiklilerini algılayarak parçalara bölebilen araç.

 

B

B/W: Black/White bkz. Monochrome

Back Porch: Composite videoda, aktif video sinyali başlangıcı ile renk verisi arasında kalan alan.

Bars: Test sinyali çubukları. SMPTE çubukları ayrıca ekran kalibrasyonu ve farklı kameraların eşleşmesi içinde kullanılırlar.

Base Memory: Bir klipte işiniz bitene kadar, önceki hali yazılım tarafından tutulur. Bu araç ile klibin düzenlemeye başladığınız halini görebilirsiniz.

Bit: İkili dijital sistemin her bir elemanı.

Bit Depth: Resmin siyah ve beyaz noktası arasındaki nokta sayısı. Görüntünün dinamik aralığını oluşturan noktaların sayısı. Daha fazla bit, daha fazla renk bilgisi anlamına gelir.

Bit Rate: Belirli bir zamanda taşınan verinin miktarı. Video sinyali sıkıştırma miktarının da ölçüsüdür.

Black Crushing: Kaydedilebilir siyah seviyesi altında kalan ve bu nedenle kaydedilmeyen siyah bilgisi. (0IRE altı)

Black Level: Waveform monitördeki en düşük (gölge alanlar) sinyal seviyesi.

Black Point: Resmin en karanlık noktası.

Bleach Bypass: Renkli film banyo sürecinde bleach işleminin atlanılması sonucunda kontrast ve az doygunluğa sahip görüntü meydana gelmesi. Banyo esnasında gümüş tozları filmde kalır. Böylece daha az renk doygunluğu ve fazla bir kontrast oranı oluşur.

Bokeh: Odak noktası dışında kalan, ışığın sensöre direkt gelmesi sonucu oluşan, net görünmeyen ışık noktaları.

Brightness: Gri tonların olduğu  bir resimde her pikselin parlaklığını  ifade eder. Işığın subjektif bir özelliğidir ve parlaklık ile ilgili öznel bir bilgidir.  Luminance gibi ölçülebilir bir değer değildir.

BT 709: bkz. REC 709

Burn In: Hazırlanan herhangi offline dosyası üzerine timecode, dosya adı gibi bilgilerin eklenmesi işlemi.

Burn Out: Yasal sinyal seviyelerinin aşılması sonucu oluşan görüntü kayıpları.

Byte: 8 Bit

 

C

Cinema DNG: Açık kodlu ham görüntü formatı. Şu anda Blackmagic kameraları kullanıyor.

Cinemascope (2.39:1): Dijital sinemada kullanılan ortak en boy oranı.

Chroma Channel: Video sinyalindeki renk bilgisini barındıran kanal.

Chroma Key: Belirli bir rengin kaldırılarak başka bir video ile birleştirilmesi. Keyleme işleminde genellikle insan cildinde bulunmayan mavi ve yeşil tonlar kullanılır.

Chroma Subsampling: Renk kanallarında kullanılan sıkıştırma tekniği.

Chromaticity Coordinates: Kullanılabilir renk alanını belirten ve CIE tarafından belirtilen koordinatlar/renk alanları. Hue ve Saturation x/y koordinatlarında bulunur.

Chrominance/Chroma: Video sinyalindeki renk miktarı. Parlaklık gözün rengi daha fazla hissetmesini sağlayabilir. RGB renk ayarlamalarının görüntünün chroma seviyesinde etkisi vardır.

Clipping: Siyah,beyaz ve renk seviyelerinin yasal sınırlar dışına çıktığında elektronik olarak engellenmesi. Hard Clip tüm verileri kaldırır. Soft Clip verileri koruyabilmek için sinyali sıkıştırır.

Codec: Video ya da ses dosyalarının sıkıştırma ya da açma işlevini yerine getiren dosyalar.

Color Balance: Görüntüdeki istenmeyen renklerin çıkarılarak görüntünün naturalize edilmesi.

Color Cast: Kasıtlı yada bir arıza sonucu yada yanlış beyaz dengesi ayarı sonucu görüntüye tek bir rengin hakim olması.

Color Depth: Görüntünün dinamik aralığını oluşturan piksellerinin sayısı. Daha fazla bir daha fazla renk demektir.

Color Enhancement: Yazılımın araçları kullanılarak görüntünün bazı alanlarına vurgu yapmak ya da görüntüyü daha anlamlı hale getirmek.

Color Grading: Renk ve kontrast ayarlaması yapıldıktan sonra, görüntüdeki istemeyen unsurların kaldırılması ya da eksik olan unsurların tamamlanması işlemi. Görüntünün belirli alanlarına yapılan düzenlemeler. Amacı genellikle daha doğal ve üç boyutlu bir görüntüye ulaşmaktır.

Color Management: Çeşitli cihazlar arasında renk alanlarının uyumu için yapılan düzenleme.

Color Model: Renklerin matematiksel olarak nasıl oluştuğunu tanımlar.

Color Rendering Index (CRI): Ortam aydınlatmasında kullanılan lambaların renklerin gerçek değerlerini hangi oranda gösterebildiklerinin ölçüsü. Renkler en net yüksek CRI değerine sahip bir aydınlatma ile görülebilir. 90-100 arası mükemmel ölçüdür.

Color Space: Mevcut renk alanını tanımlar. (Gamut)

Color Spectrum: Renk Tayfı. Işığın görülebilir kısmı. Birimi Nanometre’dir (nm): Işık elektromanyetik bir dalgadır. Işığın özellikleri, bu dalganın boyuna göre değişir. 380nm –780 nm arasında değişen dalgalar aracılığıyla taşınan enerji, retinadaki alıcıları uyararak, renk algısını sağlar.

Color Temperature: Renk sıcaklığı. Yayılan ışığın Kelvin olarak rengini temsil eder. Sıcak renklerin değeri düşük, soğuk renklerin yüksektir.

Color Wheel: Ana renkleri ve ana renkler ile ilişkili ikincil ve üçüncül renklerin ilişkilerinin yer aldığı renk çemberi.

Colorist: Renk konusunda teknik ve estetik becerileri olan kişi.

Compositing: Birden fazla görüntü katmanının birleştirilmesi.

Compression: Dijital görüntü verilerini matematiksel olarak sıkıştırarak daha az veri kaplamalarını sağlayan teknoloji.

Compression Ratio: Orijinal görüntü boyutunun sıkıştırılmış haline olan oranı. Sıkıştırma ne kadar fazla ise oran o kadar yüksek olacaktır.

Conform: EDL, XML ya da AAF kullanarak bir projeyi başka bir programda yeniden oluşturma işlemi.

Contrast: Beyaz noktanın siyah noktadan uzaklığı görüntünün genel kontrastını belirler. Bu uzaklık ne kadar fazla ise görüntü o kadar yüksek kontrastlıdır.

CRI: Color Rendering Index, Renk Sunum İçeriği. Işık kaynağındaki renk üretimini belirler. 0 - 100 arasında değerlendirilir. Örneğin 100 en canlı rengi ve doğru gösterir. 80 CRI’lık bir ışık kaynağı 60 CRI’lıktan daha canlı ışık verir. Renk stüdyolarında yüksek CRI indeksli ışık kaynakları tercih edilmelidir.

Curves: Görüntüdeki siyahları sol altta, beyazları sağ üstte, 45 derecelik açıda görsel olarak temsil eden renk düzenleme aracı.

Custom Curves: Sadece belirli ton aralıklarının düzenlenebildiği parlaklık eğrileri. bkz. S-CURVE

Cut: Filmin fiziksel olarak kesilip başka bir filme eklenmesi.

 

D

D65: CIE’nin monitörler için belirlediği beyaz noktası: Karşılığı 6500 Kelvin’dir.

DCI-P3: Dijital sinemada kullanılan renk uzayı.

Dailies: Günlük çekimlerin çevrimdışı (offline) hale getirilmesi. Bu dosyalar proxy olarak da belirtilen özgün hallerinden daha düşük boyutlu dosyalardır.

Debayering: Raw dosyalarının okunabilmesi için gereken dönüştürme süreci.

Defocus: Işıkbilim (optik) ya da bir efekt kullanılarak görüntünün bulanıklaştırılması.

Deliverable: Filmin, dağıtıma hazır hale gelen son sürümü (version).

Denoise: Bir resim ya da görüntüdeki gürültü azaltma süreci.

Densitometer: Negatif filmin renk yoğunluğunun ölçülmesi için kullanılan aygıt.

Depth of Field: Net olmayan yakın ve uzak nesneler arasındaki net görünen alan. Düşük diyafram, düşük alan derinliği sağlar.

Digital Cinema: Sinema filmlerinin dijital olarak yapıldığı dağıtım ve oynatım sistemi.

Digital Cinema Distrubition Master (DCDM): DCI standartı ile belirlenen sıkıştırılmamış görüntü dosyası.

Digital Cinema Initiative (DCI): Dijital sinema gösterimleri yapan firmaların belirlediği ortak gösterim sistemi.

Digital Cinema Package (DCP): Dijital sinema filmlerinin taşıma/depolama (biriktirme) ve oynatımı için oluşturulan içerik.

Digital Intermediate (DI): Çekim sonrası aşamalarını içeren, filmin bitirilme süreci.

Digital Key Distrubition Master (DKDM): DCP üzerinde tam denetim sağlar. Değiştirmek ya da kopyalamak için gereklidir. Key Delivery Message (KDM) oluşturur. KDM bir XML dosyasıdır.

Digital Picture Exchange (DPX): Genellikle görsel efekt çalışmalarında kullanılan, görüntünün tek bir karesini içeren dosya biçimi.

Display-Referred: Renk düzenleme sürecinde, monitördeki resmin renk tutarlığını belirleyen renk yönetimi türü.

Dissolve: Bir görüntünün belirli bir süre içerisinde pürüzsüz ve kesintisiz olarak çoğalarak, diğer azalan görüntüye geçmesi.

DIT (Digital Imaging Technican): Dijital görüntüleme teknisyeni. Sette görüntü kayıtlarını düzenleyen/yedekleyen kişi.

DNxHD (Digital Nonlinear Extensible High Definition): Avid tarafından geliştirilen sıkıştırma formatı.

Dynamics: Görüntünün parlaklık ya da renk değişikliklerinin bir değerden başka bir değere (başlangıçtan bitişe) getirilmesi için eklenen her bir noktaya verilen ad. (bknz. Keyframe)

Dynamic Range: Görüntünün parlak ve koyu alanları arasındaki ayrım. Dinamik (devingen) aralık. Yüksekliği bu alanlarda daha fazla detay olduğu anlamına gelir.

DP ya da DOP (Director of Photography): Teknik olarak bir sahnenin çekiminde kamera ayarları/ışık/pozlama’dan sorumlu kişi. Görüntü yönetmeni.

Down Conversion: Yüksek bir boyuttan daha düşük bir boyuta dönüştürme işlemi.

DPX (Digital Moving Picture EXchange): Kodak tarafından geliştirilen BitMaP tabanlı, film çalışmalarında kullanılan digital görüntü standartı. DPX, TIFF/PNG/JPEG dosyaları gibi standart(ölçünlü) hale(durum) gelmiştir. Genellikle 10 Bit RGB olarak kullanılır.

DSM (Digital Source Master): DCP için kullanılan DPX çıktısı.

 

E

EDL (Edit Decision List): Offline projenin programlar arasında paylaşımına olanak veren dosya formatı.

Exposure: Çekim esnasında sensöre ulaşacak ışık seviyesini ayarlar.

 

F

Fade In: Görüntü parlaklık seviyesinin siyahtan olağan seviyeye gelmesi.

Fade Out: Görüntü parlaklık seviyesinin olağanda siyah seviyeye gelmesi.

Flat: Düşük karşıtlıklı (kontrast) görüntü.

Fourrier Transform: Zaman ortamındaki bir veriyi frekans ortamına, frekans ortamındaki bir veriyi zaman ortamına dönüştürür.

FPS (Frame Per Second): Görüntülenin kaydedildiği ve oynatıldığı saniyedeki kare sayısı.

Frame Rate Conversion: Saniyedeki kare hızının değişimi. Çeşitli yöntemleri vardır. Kare yinelemesi ya da karelerin iç içe geçmesi gibi. Yazılımlarda farklı işlemci gücü gerektiren Frame Interpolation yöntemleri bulunur. Kare sayısı değiştiğindeki görüntünün niteliğini bu metodlar belirler. Frame Blending gibi... (bknz. Interpolation)

Full Range: Video sinyalinin yasal sınırlar içinde kapladığı alan. Örneğin: 10 Bit için, 0 (siyah) - 1023 (beyaz) arasında kalan görüntülenebilen alan.

 

G

Gamma: Monitör parlaklığının doğrusal olmayan temsili. Dijital görüntüleme sisteminde parlaklık değeri olarak da kullanılır. Ayrıca. Slope/Offset/Power’da Power fonksiyonu ile ayarlanır. İnsan gözünün parlaklığa karşı algısı doğrusal değildir. Karanlık alanlara karşı daha duyarlıdır. Dolayısı ile bir görüntü kaydedici, parlaklığı gözümüz gibi algılamalı; görüntüleyici ise tam tersini yapmalıdır. Video sinyali eğrisine voltaj verilerek eğrili doğrusal olmayan bir hale dönüştürülür. Böylece, resmin karanlık yerlerdeki aydınlık şiddeti değişimleri resmin daha aydınlık yerlerindekilere oranla daha fazla voltaj salınımına sebep olur. Ekranlar bu işlemi tersine çevirirler. Bu ters gamma efektinin diğer bir etkisi de, resmin karanlık bölümlerindeki gürültünün aydınlık yerlere göre daha fazla bastırılması biçiminde olmasıdır.

Gamut/Color Gamut: Herhangi bir görüntüleme aracının üretebildiği renk aralığı. Görünen renk üç farklı rengin birleşmesi ile oluşur. Bu renkler CIE (Commission internationale de l’éclairage/Uluslararası Aydınlatma Komisyonu (kurul)) tarafından oluşturulan çizelgenin (diyagram) belirli noktalarında bulunurlar. Renklerin dönüşümü bu çizelge içerisinde mümkün olur.  Ancak geniş bir çizelge daha küçük bir çizelge ile eşleşmeyecektir.

Gain: Görüntünün beyaz seviyesinin düzenlendiği ayar. Çıkış sinyalinin giriş sinyaline oranı.

Garbage Matte: Var olan matte’de belirlenebilecek özel alanların, matte’den çıkarılmasını sağlar.

Graticule: Görüntü ölçüm araçlarındaki seviye çizgileri.

 

H

H.264: Kamera üreticileri tarafından kullanılan sıkıştırılmış görüntü formatı.

Handle: Tek bir klip render alınırken belirtili in-out noktalarının dışında görüntüye dahil olan ek kısımlar. Kullanıcı kare sayısını tanımlayabilir.

HDR Hero Display: Stüdyo ya da sinema salonundaki ana görüntüleme ekranı.

High Key: Tonal aralığının büyük kısmının orta/parlak alanlarda olduğu görüntü.

Histogram: Görüntünün renk doygunluğu ve parlaklık değerlerinin görüntülendiği değerlendirme aracı. Her renk kanalını ayrı ayrı görüntüleyebilir.

HSL Qualifier: Hue (renk tonu), Saturation (renk doygunluğu) ve Luma (parlaklık) derecelerine dayalı izole yöntemi.

Hue: Belirli bir rengin yer aldığı alan. Her renk 360 derecelik bir alanda kendilerine ait alanlarda bulunur. Bir rengin diğerinden farklı ışıklılık değeri.

 

I

Illegal Video: Video sinyalinin, yayınlandığı mecraya uygun olmayan ve görüntülenen alan dışında kalan gamut ya da gamma seviyesi.

ICS PROFILES: Monitörün rengi yeniden üretebilmesini sağlayan dosya türü ve profildir. Monitörünüzde gördükleriniz videodaki gerçek renkleri temsil etmiyorsa, renk tutarlılığını koruyamazsınız. Bu profil dosyaları LUT formatına dönüştürülebilmekte ve monitörlerde kullanılabilmektedir.

IDT (Input Device Transform): Bir kamera kaydı yada görüntünün ACES’e dönüştürmek için yapılan hesaplama.

Intensity: Işık Miktarı. Belirli bir alana düşen özgül ışık miktarıdır. Lüx olarak adlandırılır. Metrekare başına düşen lümen üzerinden hesaplanır. Görüntüleme sistemlerinde ışık pixsellerden yayılır.

Interlace: Görüntü, tek ve çift sayılı karelerin olduğu bölümlere ayrılır. Daha sonra alıcıda birleşir. Bu işlem yeterli bant genişliğinin olmadığı yayıncılığın ilk günlerinde böyleydi. Yukarıdan aşağıya önce tek, sonra çift numaralı satırlar gelerek görüntüyü oluşturmaktaydı.

Interpolation: Kare sayıları değiştiğinde yeni kareleri oluşturmaya yarayan yöntemler. bilinear, nearest neighbour, bicubic, frame blend, optical flow gibi farklı yazılımlara göre farklı seçenekleri bulunur.

ITU-R Recommendation: Rec.709 da dahil olmak üzere Uluslararası Telekomünikasyon Birliği tarafından belirlenen dijital görüntüleme standartları.

IRE (Institute of Radio Engineers): Video sinyali ölçüm birimi.

ISO/ASA (International Organization for Standardization): Uluslararası Standart Örgütü tarafından belirlenen filmin ışık hassasiyetinin ölçüm birimidir. Dijital film dünyasında sensörlerin ışık hassasiyetini belirlemek için kullanılmaktadır. Numara yükseldikçe sensörün ışığa karşı duyarlılığı/hassasiyeti artar.

 

J

JPEG 2000: DCP paketinde kullanılan her bir kare resmin kayıt formatı.

 

K

KDM (Key Delivery Massage): DCP video ve ses içeriğini koruyan güvenlik anahtarı. Oynatılacak adet, saat vs içerebilir. XML formatındadır.

Kelvin: Renk sıcaklığı ölçümü için kullanılan birim. Teorik olarak renk sıcaklığı, siyah bir kütlenin belirli bir renkte ışık vermesi için ısıtılması gereken sıcaklıktır. Beyaz ışığın sıcaklığını tanımlamak için kullanılır.

Keyframe: Zaman çizelgesine (timeline) konulan noktalar. Yavaş ya da hızlı bir değişim istenildiğinde kullanılırlar.

Knee/Shoulder/Soft Clip: Görüntünün en parlak alanlarının yumuşatılarak kırpılmasını/sıkıştırılmasını sağlar.

 

L

Latitude: Filmin doğru pozlanabildiği değer.

Leader: Test sinyali ya da geri sayım gibi bilgilerin yer aldığı film rulosunun ilk bölümü.

Legal Color Limiting: Elektronik sinyalinin kullanıcı tarafından belirlendiği minimum/maksimum değerleri.

Legal Signal: Görüntülenebilen alan içinde kalan sinyal.

Letterbox: Görüntünün yayınlandığı mecranın en boy oranlarını değiştirebilmek için ekranın üst ve alt kısmına koyduğu siyah bant.

Levels: Görüntünün gamma değerinin değiştirilmesini sağlayabilen yatay düzenleme aracı.

Lift: Görüntünün siyah seviyesini kontrol eden ayar.

Lightness: İnsan algısı, parlaklığa doğrusal olmayan bir algısal tepki verir: % 18’lik bir parlaklık değerine sahip bir kaynak insan gözü tarafından yarıya parlak olarak görünür. Video’da gamma düzenlemesi lightness algısı üzerine kuruludur.

Log: Logarithmic. Her bitin değerini matematiksel olarak arttırarak kameraların daha geniş dinamik aralıkta kayıt yapabilmelerine olanak sağlayan gamma ayarı. Gölge ve parlak alanlarda daha fazla veri barındırırlar.

Lookup Table (LUT): Renk uzayları arasında dönüşümü sağlayan matematiksel tablo. Log kayıt edilen görüntülerin REC.709 a dönüşümü sırasında ya da girişindeki renkleri çıkışta farklı renklere dönüşümünü sağlayabildikleri için yaratıcı araçlar olarak da kullanılabilirler.

Low Key: Tonal aralığının büyük kısmının siyah/gölge alanlarda olduğu görüntü.

Luma: Video sistemlerinde RGB bileşenlerinin toplamı ile oluşturulan değerdir. Luma ve luminance farklı kavramlardır.

Luma Channel/Luminance: Video sinyalinde siyah beyaz olarak görüntülenen parlaklık kanalı.

Luma Qualifier/Luma Key: Parlaklık kanalı değerlerine dayalı izole yöntemi.

Luminance: Göze gelen ışığın yoğunluğunun bir ölçüsüdür. Ölçülebilir bir özelliktir. Birimi kandela’dır. Digital videoda teknik olarak renk bileşenlerinin toplamı olarak hesaplanır.

Luminous Intensity: Işık Şiddeti, yayılan ışığın yoğunluğu ya da açısı ile ilgilidir. Birimi kandela’dır. 1 Kandela= 1 Lümen’dir.

 

M

Mark: Genellikle yazılım zaman çizgilerinde kullanılan bir olayın başlama noktasını temsil eden işaret.

Master: Bir filmin en son halini içeren orjinal kaydı. Bu kayıtta kayıplar en aza indirilmiştir.

Master Offset: Görüntünün tüm tonlarını etkileyen düzenleme aracı.

Mask/Matte/Key: bknz. POWER WINDOWS, LUMA KEY

Matte: Ön plandaki resmi ortaya çıkarmak için kullanılan siyah-beyaz yüksek kontrastlı görüntü.

Memory: Renk düzenleme yazılımlarında sahne bazında parametrelerin/değişikliklerin kaydedildiği araç.

Metadata: Timecode, kaset adı, sahne numarası vs. gibi görüntü ile ilgili saklanabilen bilgiler. Görüntü içine ya da ayrı bir dosya olarak kaydedilebilir. Bu dosyalara metadata denilmektedir.

Monochrome: Tek bir renkten oluşan görüntü. Genelde siyah-beyaz görüntü için kullanılmaktadır.

MXF (Material eXchange format): DCP paketinde kullanılan dosya türü.

Munsell, Albert: Renk kuramcısı. Renk tonu, doygunluk ve parlaklık üzerine çalışmalar yaptı. Kendi adı ile anılan renk sistemini tasarladı.

 

N

Noise: Görüntü detaylarında görünen istenmeyen grain, gürültü/karıncalanma etkisi. Yüksek ses olarak da kullanılır. Film grain ve noise aynı şeyler değildir. Kayıt esnasında film görünümü oluşacak diye düşünüp yüksek iso ile kayıt yapıp NOISE oluşturmak hatalı bir davranıştır. Sensöre giren ışık yetersiz olduğu durumlarda elektronik olarak sinyal yükseltildiğinde NOISE ortaya çıkar. Elektronik olarak ışık telafi edilmeye çalışılır. Hatta bazı durumlarda tüm renk kanalları bu telafiye eşit şekilde tepki vermeyebilir. Bu da örneğin koyu bir akşam görüntüsünde siyah alanlarda farklı renklerde parçacıklar görülmesine sebep olur.

Noise Reducer: Oluşan gürültüleri kontrol eden, azaltan aygıt ya da araç.

Normalising: Genel görüntünün kontrast, renk doygunluğu ve beyaz dengesinin yapıldığı işlem.

 

O

OCES: (Output Codec Encoding Specification)

ODT (Output Device Transform): ACES’in renk uzayları farklı ekranlarda ideal görüntülenebilmesi için yapılan dönüştürme işlemi.

Offline Edit: Daha az disk alanı ve ekipman ile daha hızlı, düşük çözünürlükte projenin yapılması işlemi.

Online Edit: Offline Edit sonrası EDL, XML ya da AAF kullanılarak projenin yüksek çözünürlüklü hale getirilmesi.bknz.Conform

Out-Take: Kullanılmayan ya da çekim hataları gibi malzemelerin film finalinden sonra yayınlanan kısmı.

OLED (Organic Light Emitting Diode): Işık yayan düşük enerji ile çalışabilen malzeme. Kodak tarafından 1987’de icat edildi.

OLPF comp (Optical Low Pass Filter ya da Anti-Aliasing Filter): Moiré olarak tanımlanan görüntü bozukluklarını görüntüyü daha az keskin hale getirerek kaldıran görüntü filtresi. Moiré bozuklukları tekrarlanan dalgalı görüntüler şeklinde görünür.

OMF (Open Media Framework): Avid tarafından kullanılan farklı platformlar arasında proje alış verişi sağlayan liste.

Overscan: Tüketici ekranlarında genellikle kenarlarda olan görüntülenmeyen alan. %2-5-10

 

P

P3: bknz. XYZ

PAL (Phase Alternating Line):

Pan Scan: Geniş en/boy oranına sahip bir görüntüyü daha dar bir formata uyacak şekilde aşağı-yukarı, sağ-sol ya da zoom in-out yapma işlemi.

Pedestal: bknz.Set Up

Phase: Renklerin vectorscope renk çemberindeki konumunu temsil eder.

Pillarbox: TV/Monitör ekranlarında en/boy oranlarının değiştirilebilmesi için oluşturulan siyah şeritler.

Pixel: Digital görüntüyü meydana getiren öğeler. Her öğe kendi parlaklık ve renk değerlerine sahiptir.

Pluge: Picture Line Up Generating Equipment. Monitör parlaklığını ayarlamaya yarayan özel test deseni. -%2, 0, +%2 siyah seviyelerinde test çubuklarından oluşur.

Power: Video gamma,  teknik video sinyalinin power fonksiyonudur. Orta tonlar üzerinde etkilidir. Power değeri 1 iken curve eğrisi düz bir çizgi konumundadır.

Power Windows: Özel şekiller ile (daire, kare, kullanıcı tarafaından oluşturulan) görüntünün bir bölümünü izole eden renk düzenleme aracı. İçerisi yada dışarısı ayrı olarak düzenlenebilir.

Primary/Primary Grading: Görüntünün genel beyaz ve kontrast dengesinin LIFT, GAMMA, GAIN ve SATURATION araçları kullanılarak ayarlanmasıdır.

 

Q

Qualifier: HSL, RGB yada LUMA kategorilerindeki görüntünün bir bölümünü izole eden araçlar.

Quick Time Prores: Apple tarafından geliştirilen kayıt formatı. Günümüzde standart post prodüksiyon standartı haline gelmiştir. 2007 yılında Final Cut Studio 2 ile tanıtılmıştı.

 

R

REC.2020: 3840 x 2160 ya da 7680 x 4320 UHD görüntüler için tanımlanan renk uzayı.

REC.709: HDTV de renk ve kontrast standartı.

REDCODE RAW (R3D): Red firmasının ürettiği kameralarda kullanılan ham kayıt türü.

RED Color: Önceden ayarlanan R3D renk alanı.

RED Gamma: R3D ile kullanılan önceden ayarlı parlaklık/kontrast eğirisi.

REDLOG Film: R3D ile kullanılan, sensörün kaydettiği görüntüyü LOG olarak görüntüleyen önceden ayarlı biçim.

Resolution: Görüntünün ayrıntı miktarı. Yüksek çözünürlük daha fazla ayrıntı demektir. Görüntü boyutunu tanımlamak içinde kullanılır. Yatay x Dikey: Çözünürlük

Ripple: Aynı değişikliği birden fazla klibe yapma işlemi.

Ripple Edit: Timeline’daki herhangi bir klibin uzunluğunun aynı kanallardaki diğer kliplere etki etmesi.

Ripple Value: Herhangi bir sahnede yapılan düzenlemenin başka sahnelere eklenmesi.

RGB: Red, Green, Blue (Kırmızı, Yeşil, Mavi) Renkli Televizyon, bilgisayar ve bazı analog cihazlarda renk üretimi için kullanılan birinci renklerden oluşan renk modeli.

RGB Parade: Renk kanalların video seviyelerini gösteren ölçüm aracı.

RGB Qualifier: RGB kanal farklılıklarına dayalı izole yöntemi.

RRT (Reference Render Transform): ACES’den OCES’e çeviri.

 

S

S-Curve: Kontrastı belirli ton aralıklarına bağlı olarak arttıran parlaklık eğrisi.

Safe Action Area: SMPTE tarafından belirlenen görüntüleme alanından %10 daha küçük alan. Görüntüdeki her hareketin görünebildiği güvenli alan.

Safe Title Area: SMPTE tarafından belirlenen görüntüleme alanından %20 daha küçük alan. Görüntüdeki her unsurun görünebildiği güvenli alan.

Saturation: bknz. Chrominance

Scopes: Görüntünün parlaklık ve renk değerlerini görüntüleyen araçların tümü.

SDI (Serial Digital Interface): Tek kablo 4:2:2 görüntüyü taşır. İki kablo 4:4:4:4 taşıyabilir.

SDR (Standard Dynamic Range): Standart Dinamik Aralık. Görüntüleme cihazlarındaki standart parlaklık değeri. 100 nit’dir.

Secondary/Secondary Grading: Görüntünün belirli bir alanının ya da renginin ayarlanmasıdır. Bu işlem izolasyon araçları kullanılarak yapılır.

Setup: Analog NTSC sistemlerindeki referans siyah seviyesi. (7.5IRE) Bu seviyenin altındaki tüm siyah tonları süper siyah olarak anılmaktadır.

Shapes: Colorist tarafından el ile çizilen ve görüntünün belli bir alanını izole eden şekiller.

Shoulder: S-Eğrisini üst kısmındaki eğim noktası.

Signal to Noise Ratio: Görüntünün noise/gürültülü hali ve orjinal görüntü arasındaki bozulma miktarı hakkında fikir edinmeye yarayan formüldür. Her piksel için farklar hesaplanarak karelerinin oranının toplamını verir. SNR değeri ne kadar küçükse resimdeki bozulma o kadar çoktur. dB cinsinden ifade edilir. Dolayısı ile kameralardaki SNR değerlerine bakmakta da fayda var.

SMPTE (Society of Motion Picture and Television Engineers): Sinema ve Televizyon Mühendisleri Derneği. www.smpte.org

Soft Clip: Beyaz alanlardaki verileri koruyabilmek için sinyali yumuşak şekilde sıkıştırır.

SOP (Slope, Offset, Power): Slope, kazanç/gain ayarlamasıdır. Offset, sinyalin tamamını eşit derecede yukarı ya da aşağı hareket ettirir. Power ise gamma ayarlamasıdır yani kontrast eğrisinin orta bölümündeki eğimdir.

Sony RAW: Sony tarafından üretilen kameralarda kullanılan ham görüntü formatı.

Spatial Noise Reduction: Yüksek frekanslardaki grainleri azaltarak daha fazla ayrıntının görüntüde kalmasını sağlayan grain temizleme aracı.

Specual Highlights: Cam, krom ya da metal gibi çok parlak yüzeylerden yansıyan ışıklar.

Spectrum (Tayf): Renk, ses ya da elektromanyetik dalgaların birbiri ardına süreklilik içinde sonsuz değişmesi durumu.

sRGB: Monitörler ve internet uygulamaları için kullanılan renk alanı ve parlaklık standartı.

Still Store: Görüntüleri saklayan ve onlara hızlı erişim sağlayabilen bir cihaz. Genellikle görüntülerin eşleşmesinde kullanılır. Renk düzenleme yazılımlarında da bu ada gönderme ile aynı işlemin yapılabildiği bölümler bulunur.

 

T

Telecine: Film negatiflerini taramaya yarayan cihaz.

Temporal Noise Reduction: Mevcut kareden sonraki kareleri analiz ederek daha fazla ayrıntının görüntüde kalmasını sağlayan grain azaltma aracı.

Tint: Bir rengi diğer renkten farklı görmemizi sağlayan özellik.

Tiff (Tagged image file format): DCDM oluşturmak için kullanılan tek bir kareyi içeren kayıt türü.

Toe: S-Eğrisinin altı kısmındaki eğim noktasının miktarı.

Tonal Range/Tonality: Ayarlanmak için seçili olan görüntünün aydınlık ve karanlık kısımları arasındaki ton aralığı. Genelllikle üç adet kontrol aracı vardır. Lift,Gamma,Gain ya da Shadow,Midtone,Highlight.

Trace: Dalga. Ekrandaki video bilgisinin ölçüm araçlarındaki temsili görüntüsü. Görüntü, sinyal seviyelerinin dalga karşılığı ile yeniden oluşmaktadır.

UHD (Ultra-high-definition television): 4K ve 8K yayın standartı.

 

V

Value: Munsell renk sisteminde lightness karşılığıdır.

Vector: Red (Kırmızı), Green (Yeşil), Blue (Mavi), Cyan, Magenta ve Yellow (Sarı). Toplamda 6 adet ana ve ara renklerin yer aldığı renk uzayının belirli bölümleri.

Vectorscope: Görüntünün renk tonu ve doygunluğunun düzeyinin değerlendirmeye yarayan ölçüm aracı.

Vignette: Görüntünün dış kenarlarındaki kararma  etkisi. Genellikle  yumuşak kenarlı oval  bir şekil kullanılır.

 

X

XML: Extensible Markup Language. Apple tarafından kullanılan Avid’in AAF benzeri, farklı sistemler arasında paylaşım sağlayan dosya türü.

xyz: CIE1931 olarak da bilinden DCP’de kullanılan insan gözünün görebildiği renklerdir. Renk alanları birbirlerine dönüştürürlerken kullanılır.

 

Y

Y Cr Cb: Digital component arayüzü. Y Parlaklık, Cr ve Cb ise renk-parlaklık farklarını ifade eder.

YIQ: NTSC sisteminde parlaklık ve renk farkı sinyalleri. In Phase (Orange-Blue) Qadrature (Purple-Green). I aynı zamanda vectorscope’da cilt tonu hattına karşılık gelir.

YRGB: Görüntüyü oluşturan Parlaklık, Red, Green ve Blue bileşenleri. Color Grading uygulamaları bu bileşenleri kullanırlar.

YUV: PAL sistemde parlaklık ve renk farklılıkları sinyali.
Y, Red - Yellow , Blue - Yellow

 

W

Waveform Audio File Format (WAV): Sıkıştırılmamış ses dosyası türü. Ses miksajı için kullanılır.

Waveform Monitor: Görüntünün parlaklık ve renk değerlerini görüntüleyen ölçüm aracı. Her bir renk kanalı tek tek görüntülenebildiği gibi sadece parlaklık kanalı da görüntüleyebilir.

Windows: bknz.POWER WINDOWS

White Balance: Kameraların ortam ışığına göre doğru kalibre edilmemelerinden kaynaklanan renk hatalarının giderilmesi. (Beyaz ayarı)

White Point: Görüntünün en parlak noktası.

YAZAR HAKKINDA
Levent ÖZTÜRK C.S.I
Renk Uzmanı (Colorist) / www.softlight.com.tr